Η λύση των προβλημάτων

Στοχασμός

Θα διαβάσω το πέμπτο κεφάλαιο του κατά Ματθαίον Ευαγγελίου, το οποίο έχει διαβαστεί πολλές φορές. Για να αποφευχθεί η μονοτονία, φανταστείτε ότι αυτό το κεφάλαιο είναι ένα καρποφόρο δένδρο, το οποίο καρποφορεί κάθε χρόνο. Όμως οι καρποί αυτού του δένδρου την πρώτη χρονιά ήταν ενός είδους, τη δεύτερη χρονιά ήταν διαφορετικοί, την τρίτη χρονιά, διαφορετικοί από τα δύο πρώτα χρόνια. Και αυτό το χρόνο, θα το διαβάσουμε, θα δούμε τι είναι τα φρούτα του -γλυκά ή πικρά.

Η μονοτονία είναι επικίνδυνη από κάθε άποψη, τόσο στην θρησκεία και στην επιστήμη, όσο και στη ζωή. Η μονοτονία ακόμη και στο καλό, αλλά και στο κακό, είναι επίσης επικίνδυνη. Κάθε τι που έχει μονοτονία, είναι επικίνδυνο. Εάν τρέφεσαι μόνιμα με κεράσια, θα μοιάσεις με κερασιά. Εάν τρέφεσαι μόνιμα με δαμάσκηνα, θα μοιάσεις στο δαμάσκηνο. Ακόμη και με ψωμί εάν τρέφεσαι μόνιμα, με ψωμί θα μοιάσεις. Η μονοτονία στην τροφή είναι επίσης επικίνδυνη, κάνει τον άνθρωπο μονότονο. - Να είμαστε καλοί! - Γίνε καλός χωρίς να επαναλαμβάνεις τις ίδιες και τις ίδιες λέξεις. Το καλό είναι ομαδική ιδέα. Σ' αυτό συμμετέχουν πολλοί άνθρωποι, όπως και στο αλφάβητο πολλά γράμματα. Όταν λες ότι ξέρεις το αλφάβητο, δεν πάει να πει ότι γνωρίζεις μόνο ένα γράμμα - γνωρίζεις όλα τα γράμματα και τις ιδιαίτερες τους ικανότητες. Για παράδειγμα, γνωρίζεις το γράμμα "Α". Πώς πρέπει να το γνωρίζεις για να το αγαπήσεις; Θα το βάλεις στην πρώτη θέση των λέξεων, όπως στην λέξη "Αγάπη". Αυτό λεει: Χωρίς εμένα, δεν μπορείς να γράψεις τη λέξη αγάπη. Οι γραμμές του γράμματος "Α" δείχνουν κατευθύνσεις, κίνηση. Μόνο η "Αγάπη" αρχίζει με το γράμμα "Α"; - Πολλές λέξεις αρχίζουν μ' αυτό το γράμμα. Για παράδειγμα "Άτομο", "Ατομικό". Λένε ότι δεν μπορείς να είσαι άτομο χωρίς το γράμμα "άλφα".

Κατά την γνωριμία με το γράμμα "Μ", πάλι θα βρείτε λέξεις που αρχίζουν από "Μ". Για παράδειγμα, "Μέγας", "Μεγαλειώδης άνθρωπος". Δεν μπορείς να είσαι μεγάλος άνθρωπος χωρίς το γράμμα "Μ". Έτσι θα γνωριστείτε και με τα υπόλοιπα γράμματα της αλφαβήτου, μέχρι να φτάσετε στο τελευταίο γράμμα. Μ' αυτόν τον τρόπο θα καταλάβετε ότι τα γράμματα είναι κάτι ζωντανό. Οι επιστήμονες έχουν φτάσει στο ίδιο συμπέρασμα.

Πρόσφατα διάβασα σ' ένα περιοδικό για τις μετρήσεις που έκανε ένας σπουδαίος επιστήμονας - μαθηματικός. Μαζί με τις μεγάλες του μετρήσεις για την ταχύτητα με την οποία κινούνται τα άστρα και οι πλανήτες, στάθηκε σε μια μικρής σημασίας δουλειά, δηλαδή: Μέτρησε σε πόσο καιρό θα εξαφανιστούν πέντε κυβικά μέτρα νερό εάν δεχτούμε ότι σ' ένα χρόνο εξατμίζεται μόνο μια σταγόνα νερού. Μέτρησε ότι όλο το νερό θα εξατμιστεί σε εκατόν σαράντα πέντε εκατομμύρια χρόνια - αριθμός ο οποίος ανταποκρίνεται στην ταχύτητα του φωτός. Δηλαδή, για να έρθει το φως από τα τελευταία σημεία του σύμπαντος μας μέχρι τη γη, απαιτούνται γύρω στα εκατόν σαράντα με εκατόν σαράντα πέντε εκατομμύρια χρόνια. Έτσι, μπορούμε να έχουμε μια αντίληψη για τον τρόπο με τον οποίο έρχεται το φως μέχρι να φτάσει σε μας. Αυτός ο επιστήμονας είχε μεγάλη υπομονή για να μετράει αρχικά πόσες σταγόνες νερού υπάρχουν σε πέντε κυβικά μέτρα και, μετά, σε πόσο καιρό εξατμίζεται αυτό το νερό. Συνέχισε τις μετρήσεις του και αργότερα. Πήρε όχι πέντε, αλλά δέκα κυβικά μέτρα νερό, με βάθος τέσσερα μέτρα, και βρήκε ότι αυτό το νερό εξατμίζεται σε δύο δισεκατομμύρια χρόνια - αριθμός ο οποίος ανταποκρίνεται στην ηλικία της γης μας από την δημιουργία της μέχρι σήμερα.

Ερωτώ: Με τι ασχολείστε εσείς; Τι μετρήσεις κάνετε; Κάποτε, στο Ίζγκρεβ, δημιουργήθηκε μια φιλονικία για την γη -ποιος πήρε περισσότερο και ποιος λιγότερο. Μετά πρέπει να μετρήσετε πότε οι αντιμαχόμενες πλευρές θα συμφιλιωθούν. Πριν από μερικές μέρες, έμαθα ότι κάποιοι είχαν τσακωθεί για εικοσιπέντε μέτρα γη. Αυτό το ζήτημα είναι εύκολο. Όσο πιο σύντομα λυθεί, τόσο πιο καλά. Μπορεί να λυθεί σε μια ώρα, αλλά μπορεί και για ολόκληρη ζωή να μείνει άλυτο. Εάν μετατεθεί για άλλη ζωή, τότε θα πληρωθούν μεγάλοι τόκοι. Πρώτα απ' όλα, κανείς δεν μπορεί να πάρει εικοσιπέντε μέτρα γη. Πού να τη βάλει; Αυτή είναι μια ακαθόριστη ιδέα. Το θέμα δεν είναι για την γη, αλλά το γιατί να σου πάρουν ένα μέρος από τη γη. Η σκέψη μπερδεύει τον άνθρωπο. Όταν κοιμηθεί, και δεν υπάρχει η σκέψη, δεν θα τον ενοχλεί. Όταν ξυπνήσει, η σκέψη πάλι αρχίζει να τον ανησυχεί. Πολλές περιπτώσεις υπάρχουν στη ζωή, που ανησυχούν τον άνθρωπο όπως και η σκέψη γι' αυτά τα εικοσιπέντε μέτρα. Σου έραψαν ρούχα και αποδείχθηκαν λίγο στενά. Εσύ ανησυχείς. Κανένας δεν βλέπει ότι τα ρούχα σου είναι λίγο στενά, αλλά εσύ ενοχλείσαι. Όπου πάς, όλο για τα ρούχα σου μιλάς. Πήγαινε στο παζάρι, αγόρασε δυο εκατοστά ύφασμα και πλάτυνε τα ρούχα σου. Κάθε τι το οποίο ενοχλεί τον άνθρωπο, μπορεί να διορθωθεί. Κάνε το έτσι, ώστε να μη σε ενοχλεί.

Μια μέρα βάδιζα σ' ένα δρόμο και είδα δυο σκυλιά να τσακώνονται. Σταμάτησα για να καταλάβω ποια ήταν η αιτία του τσακωμού. Φιλονικούσαν για ένα μεγάλο κόκαλο, μηρό. Το ένα σκυλί είπε στο άλλο: Θ' αφήσεις το κόκαλο σ' εμένα, αλλιώτικα θα δοκιμάσεις τα δόντια μου. Και το άλλο είπε το ίδιο. Σαν είδα ότι ούτε το ένα ούτε το άλλο ήταν έτοιμα να υποχωρήσουν, τους είπα: Εάν δεν ησυχάσετε, θα πάρω εγώ το κόκαλο. - Τι να το κάνεις; - Έσκυψα και πήρα το κόκαλο. Τα δύο σκυλιά ρίχτηκαν εναντίον μου. Εκείνη τη στιγμή, χτύπησα το κόκαλο σ' ένα ξύλο και το έσπασα στα δύο. Κατάλαβα ότι δεν ήταν δική μου δουλειά ν' ανακατευτώ στην φιλονικία των δυο σκυλιών, όμως είχα κάνει το λάθος. Για να το διορθώσω, έδωσα από ένα κομμάτι κόκαλο στα δύο σκυλιά και τα ησύχασα. Έτσι η φιλονικία λύθηκε και τα σκυλιά χώρισαν.

Πώς να λύνουμε τις αντιθέσεις στη ζωή μας; - Χωρίστε την αντίθεση σε δύο μέρη. Το ένα μέρος πετάξτε το δεξιά σας και το άλλο αριστερά, και το θέμα λύθηκε. Δεν λυπάμαι που σταμάτησα μπροστά στα σκυλιά. Είμαι ικανοποιημένος που είδα γιατί τσακώνονται - για ένα απογυμνωμένο κόκαλο. Λεω: Οι άνθρωποι τσακώνονται για εικοσιπέντε μέτρα εδάφους ή για το ότι το ρούχο είναι στενό δυόμισι εκατοστά. Μικρά πράγματα ενοχλούν τον άνθρωπο. Τι απαιτείται απ' αυτούς; - Να σκεπάσουν το απογυμνωμένο κόκαλο. Το μειονέκτημα του ανθρώπου είναι αυτό το απογυμνωμένο κόκαλο. Αυτό πρέπει να καλυφθεί! - Αυτός ο άνθρωπος είναι γυμνός. - Ναι, είναι ξεγυμνωμένο το κόκαλο του. - Τι να γίνει; - Το γυμνό μέρος πρέπει να ντυθεί με κρέας. Στο κρέας πάλι πρέπει να ζήσει η ψυχή. Μόνον έτσι τα πράγματα αποκτούν σημασία.

Ένα απόγευμα, καθόμουν στο δωμάτιο μου και διάβαζα με το κερί. Διάβασα περίπου δυο - τρεις ώρες. Βλέπω ότι το μισό κερί έχει καεί. Όποιος κοιτάει μόνο το κερί, θα πει ότι αυτό το κερί κατεβαίνει σιγά- σιγά από πάνω προς τα κάτω, μέχρι να μικρύνει κατά το ήμισυ. Κανένας δεν υποψιάζεται ότι ένα λογικό ον χρησιμοποιεί το φως του κεριού. Αυτό δείχνει ότι, για τους περισσότερους ανθρώπους, τα φαινόμενα στη ζωή και στη φύση είναι αποκομμένα, ξέχωρα το ένα από το άλλο. Δεν υποψιάζονται ότι μεταξύ όλων των φαινομένων υπάρχει μια σχέση, ένας δεσμός. Έχουν την ίδια σχέση και προς σε εμάς. Δεν μπορείς να γίνεις όμορφος, εάν δεν βλέπεις όμορφα πράγματα. Δεν μπορείς να γίνεις επιστήμονας, εάν δεν συνδέεσαι με επιστήμονες. Δεν μπορείς να γίνεις καλός και αγαπητός, εάν δεν συνδεθείς με καλούς και αγαπητούς ανθρώπους. Με ό,τι συνδέεσαι, τέτοιος γίνεσαι. Σε ό,τι στρέφεις την προσοχή, τέτοιος γίνεσαι. Αφήστε τον άνθρωπο τρεις - τέσσερις μήνες δυσαρεστημένο, να δείτε πώς θα αποτυπώσει τη δυσαρέσκεια στο πρόσωπο του.

Η φιλοσοφία της ζωής περικλείεται σ' αυτό, δηλαδή να αφαιρεθούν από το δρόμο σας όλα τα εμπόδιο, τα οποία ρίχνουν σκιά πάνω στη ζωή σας. Μην επιτρέπετε να πέσει πάνω στο δικό σας πρόσωπο η σκιά του άσχημου άνθρωπου! Μείνε σε τέτοιο μέρος όπου να μην υπάρχει σκιά. Μην αφήνεις τη σκιά του αρρώστου να πέσει πάνω στο πρόσωπο σου! Θα πεις ότι αυτό είναι πρόληψη. Εάν θέλεις να βοηθήσεις τον άρρωστο, άφησε τη σκιά σου να πέσει πάνω στο πρόσωπο του, όχι το αντίθετο. Έτσι αυτός θα ωφεληθεί. Επομένως, αν είσαι άρρωστος, μείνε υπό τη σκιά του Κυρίου, αυτό θα σε θεραπεύσει. Εάν μείνεις υπό τη σκιά του διαβόλου, θα γίνεις δυστυχισμένος. Τι κάνετε εσείς; - Είσαι φτωχός, όμως έχεις πλούσιο Θείο. Εσύ βιάζεσαι να κρυφτείς υπό τη δική του σκιά. Πράγματι θα εκμεταλλευτείς τον πλούτο του, όμως μαζί μ' αυτό θα πάρεις και τις αμαρτίες του. Μη στηρίζεσαι σ' εκείνον, ο οποίος δεν σου δίνει τίποτε. Μη στηρίζεσαι σε μια ιδέα, η οποία είναι αιτία δυστυχίας χιλιάδων ανθρώπων. Μη μπεις στο σπίτι, στο οποίο έχουν χαθεί χιλιάδες άνθρωποι. Μην εμμένεις σε ανθρώπους οι οποίοι πάντα ψεύδονται. Μη σταματάς στο παρελθόν σου να δεις πως έζησες. Αν συναντήσεις κάτι άσχημο στη ζωή, μη στραφείς να το κοιτάξεις. Πέρασε απαρατήρητος δίπλα του και ξέχασε το. - Είμαι φτωχός. - Μη σκέφτεσαι για τη φτώχια σου. Ας σκεφτεί αυτή για σένα. Ακόμη και για τον πλούτο σου μη σκεφτείς. Ας σκεφτεί αυτός για σένα. - Για τί να σκέφτομαι τότε; - Σκέψου ότι πρέπει ν' αγαπάς τον Κύριο, από τον Οποίο έχεις βγει. Σκέψου ότι πρέπει να πάς σ' Αυτόν. Σκέψου τον πλησίον σου. - Ποιος είναι ο πλησίον μου; - Πάλι ο Κύριος. Σκέψου για τον εαυτό σου, ως υπηρέτη του Θεού! Σκέψου ότι πρέπει να κάνεις το Θείο θέλημα!

Κι έτσι, σκεφτείτε τον Κύριο, για να σας σκεφτεί κι Αυτός. Αγαπάτε Τον, για να σας αγαπά κι Αυτός. Ευχαριστείστε Τον για τα αγαθά, που σας έδωσε, για την απλοχεριά που έδειξε προς σε σας. Εάν δεν είστε ευγνώμονες προς τον Κύριο, προς τον άνθρωπο ποτέ δεν θα είστε ευγνώμονες. Είναι αδύνατον να είσαι ευγνώμων προς άνθρωπο, και να μην είσαι ευγνώμων προς τον Κύριο. Η ευγνωμοσύνη απαιτεί πρώτα απ' όλα να ευχαριστείς Εκείνον, ο Οποίος σου έδωσε ζωή, ο Οποίος, από πολλούς αιώνες έως και σήμερα, φροντίζει για σένα. Εάν ο Θεός σας αγαπά, κι εσείς αντανακλάτε την αγάπη Του, θα αποφύγετε το μεγαλύτερο κακό του κόσμου. Μην εμποδίζετε τη Θεία Αγάπη να εμφανιστεί μέσα από εσάς. Όσο και να είναι μικρή η σταγόνα του νερού, αν την αφήσεις με τους αιώνες να πέφτει σε μια και μόνο θέση, θα τρυπήσει και την πιο σκληρή πέτρα. - Γιατί πρέπει να αγαπάω; - Για να αποτρέψεις το κακό από πάνω σου. Εάν δεν το αποτρέψεις, όπου περάσει, θα δημιουργήσει μεγάλη καταστροφή. Είναι σαν τη σταγόνα του νερού, η οποία πέφτει στην ίδια πάντα θέση. Όπου υπάρχει αγάπη, εκεί υπάρχει και το καλό. Όπου δεν υπάρχει αγάπη, το κακό γεννιέται. Από εμάς εξαρτάται σε ποιο θα δώσουμε προτεραιότητα, στο καλό ή στο καλό. Όπου είναι το καλό, εκεί είναι και τα αγαθά της ζωής. Όπου είναι το κακό, εκεί δεν υπάρχει κανένα αγαθό.

Έρχεται το νέο στον κόσμο! - Ποιο είναι το νέο; - Να αγαπούμε, για να γεννηθεί το καλό μέσα μας. - Πρέπει να προσευχόμαστε; - Ναι, πρέπει να προσεύχεστε. Η προσευχή είναι προτέρημα της ανθρώπινης ψυχής. Κάθε προσευχή ξεχωρίζει με δυο στιγμές: την στιγμή της καθόδου και την στιγμή της ανόδου. Όταν κατεβαίνεις, θα κάνεις μια δουλειά• όταν ανεβαίνεις, θα κάνεις άλλη. Η προσευχή, για τους περισσότερους ανθρώπους, περιορίζεται στην μια στιγμή - της καθόδου. Δεν έχει νόημα συνεχώς να κατεβαίνεις. Όταν κατέβεις, πρέπει ν' ανέβεις. Βλέπεις έναν άνθρωπο να κατεβαίνει. Λες: Αυτός ο άνθρωπος πέφτει. - Αν κατεβαίνει ασυνείδητα, πέφτει. - Γιατί πέφτει; - Σ' αυτό το ερώτημα υπάρχει αρκετή φιλοσοφία. Απαντώ: Αυτός ο άνθρωπος πέφτει, για να μην πέσεις εσύ. Εάν δεν είχε πέσει αυτός, θα έπεφτες εσύ. - Γιατί είσαι όρθιος; - Για να κάτσεις εσύ. Επομένως, ο ένας πέφτει, για να μην πέσει ο άλλος. Ο ένας σηκώνεται, για να καθίσει ο άλλος. Αυτός είναι ο νόμος που λύνει τα προβλήματα. Μερικοί άνθρωποι πέφτουν, για ν' ανέβουν άλλοι. Κάποιοι πέφτουν, για να μην πέσουν άλλοι. Ο αμαρτωλός έχει πέσει για να μην πέσει ο δίκαιος. - Γιατί μένεις όρθιος; - Για να σηκωθεί ο πεσμένος. Επομένως, ο δίκαιος μένει όρθιος, για να σηκωθεί ο αμαρτωλός. Αυτό είναι επιστήμη, η οποία λύνει τα προβλήματα. Αυτό είναι η σωστή σκέψη. Όταν σκέφτεσαι έτσι, η ψυχή σου θα φωτιστεί. - Πολλοί άνθρωποι έπεσαν. - Ναι, αλλά και πολλοί σώθηκαν από την πτώση. Αυτός που έπεσε, το οφείλει σε εκείνους, οι οποίοι στέκονται. Όποιος στέκεται όρθιος, το οφείλει, και πρέπει να του είναι ευγνώμονας, σ' εκείνον ο οποίος, με την πτώση του, τον έσωσε. Όποιος στέκεται, εύκολα μπορεί να δώσει το χέρι του στον πεσμένο και να τον σηκώσει. Δώσ' ένα σχοινί στον πεσμένο στο πηγάδι, για να τον τραβήξεις έξω.

"Μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι". Έχεις δοκιμάσει τη θέση του κατώτερου; Ξέρεις τι είναι ο κατώτερος άνθρωπος;

"Μακάριοι οι πραείς." "Μακάριοι οι καθαροί την καρδίαν" - Ξέρεις τι πάει να πει πράος; Ξέρεις τι είναι ο καθαρός στην ψυχή και στην καρδιά; Εάν δεν το έχεις βιώσει, θα διαβάζεις αυτούς τους στίχους κι αυτοί θα περνούν σαν σκιά μπροστά σου, χωρίς να καταφέρεις τίποτε. Ο πράος είναι δυνατός άνθρωπος, και ο καθαρός προφυλάσσεται από κάθε σήψη και οξείδωση. Η καθαριότητα είναι η υγιεινή της ζωής. Έχει ειπωθεί: "Μόνον οι καθαροί στην καρδιά θα δουν το Θεό". Να δεις το πρόσωπο του Θεού, αυτό σημαίνει να ανατείλει ο ήλιος στη ζωή σου. Όπου φωτίζει ο ήλιος, εκεί υπάρχει ζωή. Όπου ο ήλιος δεν λάμπει, εκεί υπάρχει ο θάνατος, εκεί υπάρχουν τα γηρατειά. - Γιατί γερνάμε; - Διαβάστε τους δύο μακαρισμούς και θα καταλάβετε γιατί γερνάτε. Όποιος πέρασε από τους δύο μακαρισμούς και τους έχει κάνει πράξη, ανανεώνεται ψυχικά. Κι εσείς έχετε περάσει από κάποιους από τους μακαρισμούς, όμως όχι απ' όλους. Κι εσείς έχετε αλλάξει, όμως μόνο μηχανικά. Ο άνθρωπος πρέπει να αλλάξει, εκτός από μηχανικά, ακόμη και οργανικά. Αν βάλεις μισό κιλό σίδερο στη φωτιά, αυτό θα λιώσει. Μπορεί να το διαμορφώσεις, να το επιμηκύνεις, το βάρος του, όμως, δεν θ' αλλάξει. Αυτό είναι μηχανική αλλαγή. Άλλο είναι το θέμα, εάν φυτέψεις στη γη ένα σπόρο μήλου. Είναι μικρός, μετά, όμως, από καιρό θα μεγαλώσει, θα γίνει μεγάλο δένδρο, το οποίο θα δίνει άφθονους καρπούς. Αυτό δείχνει ότι με το σπόρο του μήλου έγινε οργανική αλλαγή. Όπου δεν υπάρχει βλάστηση, εκεί γίνεται μηχανική αλλαγή. Όπου τα πράγματα αναπτύσσονται και πληθαίνουν, η αλλαγή είναι οργανική.

Δεν είναι αρκετό ο άνθρωπος να γίνεται ψηλός και παχύς, αλλά πρέπει ν' αλλάζει και εσωτερικά: Να μεγαλώνει στις γνώσεις, στην καλοσύνη, στην αγάπη - σε όλες τις αρετές. - Εμείς γεράσαμε, δεν μπορούμε ν' αναπτυχθούμε περισσότερο. -Η ανάπτυξη ποτέ δεν σταματά. Εάν δεν μεγαλώνεις ατομικά, τότε μεγαλώνεις ομαδικά. Στην φύση, κάθε τι αυξάνεται και μεταβάλλεται. Στον φυσικό κόσμο γίνονται αλλαγές, στον πραγματικό χώρο, όπως και στον χώρο των συναισθημάτων, γίνεται αλλαγή, αλλά και στον Θείο κόσμο γίνεται ανανέωση. Δηλαδή, στον φυσικό κόσμο θ' αλλάζεις εξωτερικά, στον πνευματικό κόσμο θα αυξάνεσαι, ενώ στον Θείο κόσμο θα ανανεώνεσαι.

Λεω: Συνδέστε την ανανέωση, την αύξηση και την αλλαγή, για να πάρετε μια ολοκληρωμένη άποψη. Ως διαδικασία, αυτές αποτελούν τρεις πραγματικότητες του κόσμου. Ό,τι και να κάνετε, δεν μπορείτε να ξεχωρίσετε τις τρεις αυτές διαδικασίες. Είναι μια ολότητα. Η αγάπη επιφέρει ανανέωση, η πίστη δημιουργεί αύξηση, ενώ η ελπίδα μεταβάλλει τα πράγματα. Εάν έχεις την ελπίδα, είσαι στον φυσικό κόσμο - στον κόσμο των αλλαγών. Όποιος αυξάνεται, γίνεται νεολαίος, έφηβος, ηλικιωμένος, γέρος. Αυτές είναι αλλαγές του φυσικού κόσμου. Με την αλλαγή μαζί αυξάνονται και τα συναισθήματα στον άνθρωπο. Αυτός ζει πια και στον πραγματικό και στον πνευματικό κόσμο. Τελικά η σκέψη του ανανεώνεται κι αυτός μπαίνει στον Θείο κόσμο. Σε κάθε αλλαγή, η ελπίδα μπαίνει στον άνθρωπο• σε κάθε αύξηση, η πίστη είναι μέσα του• σε κάθε ανανέωση, η αγάπη τον επισκέπτεται.

Σας εύχομαι ν' αλλάξετε, να αυξηθείτε, να ανανεωθείτε και ο Θεός να σας ευλογεί!

Ο Χριστός είναι ο άνθρωπος της άφθονης δύναμης.

Ο Χριστός είναι ο άνθρωπος της άφθονης πίστης.

Ο Χριστός είναι ο άνθρωπος της άφθονης αγάπης.

8. Πρωινή ομιλία, που έγινε από τον Διδάσκαλο στις 21 Νοεμβρίου 1937, Σόφια - Ίζγκρεβ.