Αξιολόγηση και προσφορά

Θα διαβάσω το κεφάλαιο 12 από τον Δανιήλ.

Αυτό το πρωί είστε μαζεμένοι εδώ, αλλά όλοι έχετε διαφορετικά ενδιαφέροντα - δεν έχετε το ίδιο μυαλό. Ο καθένας έχει από μία περίεργη σκέψη, από μία παράξενη επιθυμία. Οι φιλοδοξίες σας δεν είναι ίδιες. Οι σκέψεις και οι επιθυμίες σας δεν είναι ίδιες, αλλά και οι δουλειές σας δεν είναι ίδιες.

Πολλοί αναρωτιούνται: Ποιον κήρυκα ν' ακούμε; Υπάρχουν πολλοί ιερείς στον κόσμο. Κάποιος κηρύττει στους ανθρώπους με σκοπό να τους στρέψει προς τον Θεό. Το θεωρεί αυτό δικαίωμα του. Κατά την γνώμη μου, ένας ιερέας είναι μπακάλης, άλλος είναι ενδυματοπώλης - ο καθένας έχει την δικιά του επιγραφή. Έτσι και οι κοσμικοί άνθρωποι διαιρούνται σε έμπορους, γιατρούς, δικηγόρους και τα λοιπά. Όταν πάς σ' έναν δικηγόρο, αυτός πρώτα θα σε ρωτήσει τι υπόθεση έχεις -αν έχεις κάνει καμιά ζημιά ή έχεις πάρει δανικά λεφτά και δεν μπορείς να τα επιστρέψεις. Ο δικηγόρος είναι καλός άνθρωπος, είναι έτοιμος να σε εξυπηρετήσει, αλλά, αμέσως μετά απ' αυτό, προσκομίζει τον λογαριασμό για την δουλειά που έχει κάνει. Πέντε πάνω, πέντε κάτω, θα κάνετε παζάρια. Αν πάς στον ενδυματοπώλη, αυτός δεν θα σε ρωτήσει με ποιόν έχεις τσακωθεί, αλλά θα σε ρωτήσει τι ρούχο θέλεις. Όταν σου αρέσει ένα ρούχο, θα κάνεις παζάρια. Αν τα παζάρια γίνονται κατά τα ήθη και έθιμα των ανατολικών λαών, πολύ ώρα θα κάνεις παζάρια. Πάς να φύγεις, ο έμπορας σε γυρίζει πίσω, κατεβάζει λίγο την τιμή. Εσύ βρίσκεις ότι είναι ακριβό, βγαίνεις από το μαγαζί. Ο έμπορος σε γυρίζει πίσω και πάλι υποχωρεί. Στο τέλος τα βρίσκετε κι εσύ παίρνεις το ρούχο. Έτσι ενεργούν στην καθημερινή ζωή.

Ρωτάω: Εσείς για τι έχετε έρθει εδώ; Κάποιοι ψάχνουν δικηγόρους, άλλοι - γιατρούς, τρίτοι - οδοντογιατρούς, εμπόρους. Οι μεγάλοι, γιατί έχουν έρθει; Έχουνε έρθει, επειδή δεν ξέρουν πώς να τα καταφέρουν με τα παιδιά τους - με τους νέους. Οι νέοι, πάλι, έχουνε έρθει για να μάθουν πώς να ζουν. Αν πάς σε κάποιον ιερέα, κι αυτός θα σε πιάσει - θέλει να ξέρει πώς πάει η δουλεία σου. Θα πει ότι η δουλειά σου δεν πάει καλά, επειδή δεν πιστεύεις στον Θεό, στον Ιησού Χριστό. - Ξέρεις ότι θα πάς στην κόλαση και δεν θα σωθείς; - σου λεει ο ιερέας. - Εγώ είμαι αυτός που μπορεί να σε σώσει από το μεγάλο κακό, να σε κάνω άνθρωπο. Θα γραφτείς στην δική μας εκκλησία, όπου θα σου δώσουμε το δικαίωμα, όταν πεθάνεις, να μπεις στον παράδεισο. Θέλεις δεν θέλεις, θα γραφτείς. Αλλιώς θα μπεις στην φυλακή, όπου σε περιμένει μεγαλύτερο κακό.

Κι έτσι, αυτό το οποίο λεει ο ιερέας, μπορεί να είναι αλήθεια, αλλά μπορεί και να μην είναι. Να γιατί, όταν μιλάμε για την αγάπη, την παρουσιάζουμε σαν σύνολο από δυνατότητες. Όταν αγαπάς κάποιον, ήδη έχεις μία δυνατότητα. Δεν μπορείς να χρησιμοποιήσεις την ίδια αγάπη για όλους. Θα πείτε ότι πρέπει να τους αγαπάμε όλους, όπως ο Θεός τους αγαπάει. Η αγάπη δεν είναι κάτι που τρώγεται ή πίνεται. Λετε ότι δύο είχαν πιαστεί από τα χέρια και φιλιόντουσαν. Αυτό δεν είναι αγάπη, είναι συνθήκες, τρόποι. - Μα αυτοί αλληλογραφούν. -Και αυτό δεν είναι αγάπη. - Αυτοί κάνουν καλό ο ένας στον άλλον. - Και αυτό δεν είναι αγάπη. Λετε ότι δύο έχουνε μαλώσει, επειδή δεν αγαπιούνται. - Και αυτό δεν είναι αγάπη. - Αγαπήθηκαν αυτοί. - Και αυτό δεν είναι αγάπη. Μην σκέφτεστε ότι ο καθένας που ελκύει και αγκαλιάζει, αγαπάει. Και αυτό δεν είναι αγάπη. Νομίζετε ότι ο σκύλος, όταν πιάσει την αγελάδα από τα πόδια και την σέρνει, την αγαπάει; Και αυτό δεν είναι αγάπη. Αυτός έχει εντελώς άλλη πρόθεση. Νομίζετε ότι το φίδι, όταν τυλίγεται γύρω από τον άνθρωπο, τον αγαπάει; Από αγάπη η αράχνη πιάνει την μύγα; Έχει έλξη προς την μύγα, αλλά αυτό δεν είναι αγάπη. Λετε: Μύγα είναι αυτή, ξέρει μόνο να βουίζει. - Έχετε συνδεθεί με την συνείδηση της μύγας, για να ξέρετε γιατί βουίζει; Φοβάται την αράχνη, γι' αυτό βουίζει. Κάποιες φορές απελευθερώνεται από τον ιστό της αράχνης, κι άλλες μπερδεύεται τελείως. Για σας αυτό είναι διασκέδαση. Λετε: Εμείς ξέρουμε αυτές τις δουλειές. - Αν δεν τις ξέρατε, δεν θα ερχόσασταν εδώ. Εσείς έχετε έρθει σ' εμένα από πολύ γνώση. Αν είσαστε αγράμματοι, θα κοιμόσασταν ακόμα. Επειδή ξέρετε ότι εδώ είναι θαμμένος μεγάλος θησαυρός, γι' αυτό έχετε έρθει. Εγώ σας ονομάζω χρυσοθήρες. Ο καθένας έχει έρθει με μεγάλο τορβά και περιμένει μεγάλα πλούτη. Ανοίγει τον τορβά του, βάζει το μερίδιο που του ανήκει, και φεύγει. Αν με καταλάβετε κυριολεκτικά, θα πείτε στον εαυτό σας: Χρυσοθήρες είμαστε εμείς; Εδώ έχουμε έρθει για γνώση.

Λεω: Η γνώση, την οποία ψάχνετε, μοιάζει μ' εκείνο που ψάχνουν οι τουρίστες στις ψηλές κορυφές. Συχνά ανεβαίνουν την κορυφή Μουσαλά, όπως κι εγώ ανεβαίνω. Σύμφωνα με το δικό σας υψόμετρο, τι ύψος έχει η Μουσαλά; Είναι ενδιαφέρον ότι, όταν το μετράνε, το ύψος της μία αυξάνεται, μία μειώνεται. Τι σημαίνει αυτό; Επιστήμονες - Βούλγαροι και Ευρωπαίοι, έχουν μετρήσει το ύψος της κορυφής Μουσαλά, αλλά κανένας δεν το έχει μετρήσει ακριβώς. Σύμφωνα με την τελευταία μέτρηση, η Μουσαλά έχει ύψος 2925 μέτρα, αλλά κι αυτός ο υπολογισμός δεν είναι απόλυτα ακριβής. Η μέτρηση των ψηλών κορυφών πρέπει να γίνεται όταν έχει ξηρασία, όταν έχει μεγαλύτερη διάθλαση του φωτός. Οι περισσότερες μετρήσεις της Μουσαλά έχουνε γίνει σε υγρό καιρό, γι' αυτό δεν είναι απόλυτα ακριβείς. Να γιατί υπάρχει διαφορά 65 μέτρων στους υπολογισμούς. Γενικώς, για υπολογισμό του ύψους των βουνοκορφών υπάρχουν διαφορετικοί επιστημονικοί τρόποι. Όταν ανέβηκα στην Μουσαλά, το βαρόμετρο έδειχνε ύψος 2,800 μέτρα. Δηλαδή είχε 300 μέτρα πτώση το ύψος της κορυφής. Αυτό εξαρτάται από το καιρό. Όταν ο καιρός καλυτερεύει, το ύψος της κορυφής είναι μικρότερο. Όταν ο καιρός χαλάει, το ύψος αυξάνεται. Συνεπώς, σε καλό καιρό η κορυφή Μουσαλά είναι πιο κοντή, ενώ σε άσχημο καιρό - είναι πιο ψηλή.

Κι έτσι, σ' όλους τους ανθρώπους που ανυψώνονται, ο καιρός χαλάει, ενώ σ' εκείνους που ταπεινώνονται, ο καιρός καλυτερεύει. Αυτό είναι σχετική αλήθεια. Ποιος είναι ο καλύτερος καιρός στην ανθρώπινη ζωή; Θα πείτε ότι ο καλύτερος καιρός είναι όταν οι άνθρωποι αγαπιούνται. Αν ένας μαθητής αγαπάει τον δάσκαλο του, του φέρνει λουλούδια και δώρα. Αν δεν τον αγαπάει, τι θα καταφέρει; Όχι μόνο δεν θα καταφέρει τίποτε, αλλά θα είναι εμπόδιο και για τον ίδιο, και για τον δάσκαλο του. Αυτό σημαίνει ότι η καρδιά εκδηλώνεται, χωρίς να έχει υπόψη της ότι και το μυαλό πρέπει να δουλεύει και να εκδηλώνεται. Όποιος δεν μαθαίνει, είναι μικροέμπορος• όποιος μαθαίνει, είναι μεγαλέμπορας. Θα πείτε ότι είναι ταπείνωση για σας να είσαστε έμποροι. Λες: Εγώ να είμαι έμπορας! - Τι κακό έχει το εμπόριο; Εγώ, εσύ, αυτός, αυτό είναι το ίδιο. Αυτές είναι οι τρεις προσωπικές αντωνυμίες.

Όλοι έχετε μάθει τις προσωπικές αντωνυμίες. Οι τρεις προσωπικές αντωνυμίες είναι "εγώ, εσύ και αυτός". Ξέρετε ποιο είναι το νόημα τους; Τι καταλαβαίνετε εσείς ως "εγώ, εσύ και αυτός"; Εγώ έχω κάποια ερμηνεία γι' αυτά τα πρόσωπα, αλλά αυτή δεν είναι απόλυτα αληθινή. Λες: "Εγώ". Αυτό σημαίνει: Εγώ είμαι αυτός, ο οποίος ανοίγει την πόρτα. Εσύ είσαι αυτός, ο οποίος την κλείνει. Αυτός είναι αυτός, ο οποίος διατάζει πότε να ανοίξετε και να κλείσετε η πόρτα. Όταν δει ότι η πόρτα είναι ανοιχτή, θα πει να κλείσει, όταν δει ότι η πόρτα είναι κλειστή, θα πει ν' ανοιχτεί. Δηλαδή, "εγώ" θ' ανοίξω την πόρτα, "εσύ" θα την κλείσεις, ενώ "αυτός" θα διατάζει ν' ανοιχτεί, αν είναι κλειστή, ή να κλείσει, αν είναι ανοιχτή. Όταν προσεύχεσαι, λες: Εσύ, Θεέ μου! - Τι σημαίνει αυτό; - Εσύ, Θεέ μου, ο οποίος κλείνεις την πόρτα του κακού, κλείσε την, για να μην μπουν αλήτες και κλέφτες να με ληστέψουν. Μόνον ο Θεός έχει δύναμη να κλείσει την πόρτα του κακού. Αν οι συνθήκες της ζωής μας είναι άσχημες, πάλι λες: Εσύ, Θεέ μου! Πάλι προσεύχεσαι στον Θεό να κλείσει την πόρτα των άσχημων συνθηκών. Αν πεις "εγώ", εννοώ τον Θεό, ο Οποίος σου μιλάει. Αυτός λεει: Εγώ είμαι Εκείνος, ο Οποίος μπορεί να σε λυτρώσει. Κάποιες φορές λες: Εγώ είμαι "εγώ". - Ναι, αλλά τίποτε δεν μπορείς να κάνεις. - Γιατί; - Επειδή μιλάς απ' την πλευρά σου. Κι εσύ μπορείς να υπογράψεις ένα διάταγμα, κι ο βασιλιάς μπορεί να υπογράψει. Αλλά αυτό, το οποίο υπογράφει ο βασιλιάς, εκτελείται. Στην δική σου υπογραφή κανένας δεν δίνει σημασία.

Σήμερα, όλοι οι άνθρωποι απαιτούν μάθηση. Θα πείτε ότι πολλά πράγματα ξέρετε, πολλά έχετέ ακούσει. - Πολλά πράγματα έχετε ακούσει, αλλά και πολλά έχετε διαστρεβλώσει. Πολλοί χρησιμοποιούν τα παραδείγματα, τα οποία έχω δώσει, αλλά είναι τόσο διαστρεβλωμένα, ώστε κι εγώ δεν μπορώ να τα αναγνωρίσω. Έχουν τέτοια αντίληψη γι' αυτά, που εγώ δεν την έχω σκεφτεί. Μία μέρα θα πουν: Έτσι έχει πει ο Δάσκαλος. Για πολλά πράγματα έχω μιλήσει, αλλά έχει σημασία τι νόημα έχω δώσει σ' αυτά. Λεω: Εγώ μιλάω. Αύριο κι εσύ θα πεις: Εγώ μιλάω. Αλλά, αν μιλάς σαν άνθρωπος και δεν είσαι συνδεδεμένος με τους νόμους της συνετής φύσης, τι δύναμη έχει το δικό σου "εγώ"; Όταν θέλω να πάω κάπου, δεν λεω ότι ξεκινάω, κι ο Θεός βοηθός. Εγώ δεν προσεύχομαι στον Θεό να φτιάξει τον καιρό για μένα, αλλά παρακολουθώ τον καιρό και τότε ξεκινάω. Εγώ διαλέγω τον καλό καιρό και τότε ξεκινάω. Εκτός από αυτό, κοιτάω οι δικές μου αντιλήψεις να συμπίπτουν με τις αντιλήψεις και τις σκέψεις του Θεού. Δεν παρακαλάω τον Θεό να αλλάξει τον καιρό για μένα, αλλά προσαρμόζομαι εγώ στον καιρό. Όταν δεν ενεργείτε μ' αυτόν τον τρόπο, σφάλλετε και μετά υποφέρετε. Ρωτάτε: Γιατί έρχονται τα βάσανα; - Επειδή ζητάτε ο Θεός ν' αλλάξει τα πράγματα για σας. Λετε ότι προσεύχεστε στον Θεό και νομίζετε ότι ο Θεός θ' αλλάξει το σχέδιο του. Καλό είναι να προσεύχεστε, αλλά όχι για ν' αλλάξουν τα πράγματα για σας, αλλά για να γίνουν έτσι, όπως ο Θεός τα έχει τακτοποιήσει. Εσείς προσεύχεστε για να γίνει καλά κάποιος άρρωστος. Όχι, θα προσεύχεστε να γίνει έτσι, όπως έχει καθορίσει ο Θεός. Να, πρόσφατα πήγα στην Μουσαλά. Δύο φορές ανέβηκα και κατέβηκα την κορυφή και, μάλιστα, στις μεγαλύτερες δυσκολίες. Τι ήταν οι δυσκολίες, δεν το λεω, αλλά, χωρίς τον Θεό, δεν θα είχα κάνει ούτε δέκα βήματα.

Συνεπώς, όταν ο άνθρωπος ανεβαίνει τα βουνά με τα πόδια, με μεγάλη δυσκολία, το αποτέλεσμα είναι ένα, όταν ανεβαίνει με μεταφορικό μέσο, με αεροπλάνο π. χ., το αποτέλεσμα είναι άλλο. Πολλά πράγματα αποκτάει ο άνθρωπος, όταν ανεβαίνει με τα πόδια. Σ' αυτό το διάστημα ιδρώνει, και έτσι και το αίμα του καθαρίζεται. Και η ζωή είναι ψηλή βουνοκορφή. Όπως ζητάτε να ανεβαίνετε τις κορυφές χωρίς βάσανα, έτσι ζητάτε να περάσετε την ζωή σας ομαλά και ήσυχα, χωρίς δυσκολίες και βάσανα. Δεν υπάρχει άνθρωπος στην γη, ο οποίος, όταν βγει στην ζωή, προς την κορυφή της τελειότητας, να μην έχει περάσει από την σκάρα της φωτιάς. Όταν φτάσει αυτή την κορυφή, ο άνθρωπος θα καταλάβει πια την ζωή. Δεν φτάνονται εύκολα οι ψηλές κορυφές. Να πόσες αποστολές επιχειρήσανε να φτάσουν την κορυφή Έβερεστ, αλλά δεν μπορούσαν. Κάποιοι έφτασαν σε μεγάλο ύψος και νόμιζαν ότι θα πατήσουν στην γη, αλλά κάτω από τα πόδια τους βρέθηκε νερό. Γενικά, όπως δύσκολα ο άνθρωπος ανεβαίνει τις ψηλές βουνοκορφές, έτσι είναι δύσκολη η ανάβαση στις ψηλές θέσεις της πνευματικής ζωής.

Όταν κινείται από την εύκρατη ζώνη προς το βόρειο πόλο, ο άνθρωπος συναντάει διάφορα φαινόμενα. Στην εύκρατη ζώνη, οι μέρες και οι νύχτες αλλάζουν ανάλογα με την εποχή. Το καλοκαίρι, η μέρα διαρκεί περίπου 16 ώρες, ενώ η νύχτα -8 ώρες. Το χειμώνα, η μέρα είναι 8 ώρες, ενώ η νύχτα - 16 ώρες. Στο βόρειο πόλο είναι εντελώς διαφορετικά: η μέρα είναι ολόκληροι 6 μήνες, και η νύχτα - 6 μήνες. Εκεί δεν μπορείς ούτε να οργώνεις, ούτε να θερίζεις. Μόνο ο πλούσιος μπορεί να ζήσει στον βόρειο πόλο. Όπου και να γυρίσεις, παντού χιόνι -όλα είναι άσπρα. Όμως, το άσπρο χρώμα δεν τρέφει. Στην εύκρατη ζώνη, οι άνθρωποι συχνά ντύνονται με άσπρα ρούχα, για να δείξουν ότι είναι καθαροί. Οι θρησκευόμενοι άνθρωποι ντύνονται με μαύρα ρούχα, για να δείξουν ότι απαρνούνται το κόσμο. Οι κοσμικοί άνθρωποι δεν ντύνονται με άσπρα, με φωτεινά ρούχα. Και τα μαύρα και τα άσπρα ρούχα, δεν σώζουν τον άνθρωπο. Κατά την γνώμη σας, οι κοσμικοί άνθρωποι δεν είναι πνευματικοί. Ποια λέξη είναι πιο δυνατή - κοσμικός ή πνευματικός; Πιο δυνατή είναι η λέξη κοσμικός. - Γιατί; - Επειδή προέρχεται από την λέξη φως, ενώ πνευματικός - από πνοή. Δηλαδή το φως είναι πιο δυνατό από τον αέρα, ο οποίος φυσάει. Η Γραφή λεει: Ο Θεός αγάπησε τόσο τον κόσμο, που έστειλε τον Μοναχογιό του σαν θυσία, για να μην χαθεί όποιος πιστεύει σ' Αυτόν. Δηλαδή, ο Χριστός θυσιάστηκε για τον κόσμο, για τους κοσμικούς ανθρώπους, όχι για τους πνευματικούς.

Λες: Εγώ δεν είμαι κοσμικός άνθρωπος. - Έχεις δίκιο, εσύ είσαι πνευματικός, εγώ είμαι κοσμικός. - Γιατί; - Επειδή είμαι άνθρωπος του φωτός. Σαν "κοσμικό άνθρωπο" εσείς καταλαβαίνετε κάτι ιδιαίτερο, ανάξιο. Ως "πνευματικός άνθρωπος" καταλαβαίνετε κάτι ωραίο. Είσαι πνευματικός, δηλαδή ο άνθρωπος του αέρα, ο οποίος φυσάει. Πνεύμα, spirit - στα αγγλικά έχει μία σημασία, ενώ οινόπνευμα, alcohol, έχει άλλη σημασία. Αν πάτε στην Αγγλία, εκεί έχει πολλά πνεύματα. Η λέξη "πνεύμα" στις διαφορετικές γλώσσες έχει διαφορετική σημασία. Στην ουσία, ποια είναι η αληθινή σημασία του πνεύματος; Λέμε: ο Θεός ή Κύριος. Και αυτά είναι ονόματα με δύο διαφορετικές σημασίες. Η λέξη "Θεός" έχει σχέση με τον οργανικό κόσμο. Προσεύχεσαι και λες: Εσύ, Κύριε! - Δηλαδή, Εσύ, ο οποίος κλείνεις την πόρτα. Το ποια είναι η βαθύτερη σημασία αυτής της λέξης, εσείς μόνοι σας θα βρείτε.

Τώρα, όταν σας μιλάω, υπάρχει κίνδυνος να σκεφτείτε ότι δεν ξέρετε τίποτε, ότι είστε αγράμματοι. Στην ουσία, δεν είναι έτσι. Αντιθέτως, ξέρετε πολλά πράγματα, δεν είστε αγράμματοι. Αν σας πω ότι είστε αγράμματοι, θα προσβληθείτε. Αν κάποιος μου πει ότι είμαι αγράμματος, θα χαίρομαι. - Γιατί; - Επειδή πολλά πράγματα δεν ξέρω. Να, εγώ δεν ξέρω πόσα δισεκατομμύρια άστρα υπάρχουν στον ουρανό. Δεν ξέρω και τι πλάσματα ζουν στα άστρα. Πολύ φυσικό. Ξέρω ότι ο Θεός έχει δημιουργήσει τον κόσμο, αλλά πώς τον έχει δημιουργήσει - δεν ξέρω ακριβώς. Ξέρω ότι έχει δημιουργήσει τον ήλιο, αλλά πώς τον έχει δημιουργήσει - και αυτό δεν το ξέρω. Θα πείτε ότι έχω πάει στον ήλιο. Είναι πιθανό. Άλλοι λένε ότι δεν έχω πάει. Και αυτό είναι πιθανό. Εγώ ξέρω αν έχω πάει ή όχι. Πώς έχω πάει, πάλι εγώ ξέρω. Έχω πάει στον ήλιο, αλλά όχι με το σώμα μου, όπως εσείς σκέφτεστε. Αν πείθετε τους ανθρώπους ότι έχω πάει με το σώμα μου, τους κοροϊδεύετε. Αν τους πείθετε ότι έχω πάει με το διπλό αιθερικό μου, ξέρετε πώς πηγαίνουμε με το διπλό αιθερικό; Λετε πράγματα, τα οποία δεν ξέρετε. Θα πείτε ότι έχω βγει έξω από το σώμα μου και έτσι έχω πάει στον ήλιο. Εσείς έχετε βγει από το σώμα σας, να ξέρετε πώς βγαίνουμε; Ο απόστολος Παύλος λεει για τον εαυτό του ότι μεταφέρθηκε κάπου. Σε ποίο ουρανό ήταν - δεν το ξέρει, αλλά ήταν έξω από το σώμα του και άκουσε και είδε πράγματα, τα οποία δεν μπορεί να εκφράσει. Δηλαδή, έχει ιδιαίτερη πείρα, για την οποία μπορεί να μιλάει. Συνεπώς, αν κάποιος σου πει, ότι είσαι αγράμματος, να χαίρεσαι. Ως αγράμματος, έχεις την δυνατότητα να μαθαίνεις. Μπροστά σου ανοίγεται λαμπρό μέλλον. Η αμάθεια υπονοεί ότι μπροστά σου ανοίγεται καινούρια σφαίρα για εκμάθηση. Η αμάθεια και η γνώση είναι δύο διαφορετικές κλίμακες στην ζωή.

Πρόσφατα μίλησα μ' έναν μουσικό για τις κλίμακες, και συγκεκριμένα για τις μείζονες και ελάσσονες κλίμακες. Τον ρωτάω ποια είναι η αιτία για την ύπαρξη των δύο ειδών κλιμάκων. Λεει ότι αυτό οφείλεται στην διαφορετική τους δομή. Κατά την γνώμη μου, η κάθε μία κλίμακα έχει δύο πλευρές - ανθρώπινη και Θεία. Η ανθρώπινη πλευρά έχει σχέση με την κυριαρχία, ενώ η Θεία - με την υπηρεσία. Αν μπω σε μία κοινωνία, όπου όλοι κάθονται στα έτοιμα, και μόνο ένας υπηρετεί, λεω: Αυτή είναι ανθρώπινη δουλειά. Αν μπω σε κοινωνία, όπου όλοι δουλεύουν, λεω: Αυτή είναι Θεία δουλειά. Αν δω ότι οι άνθρωποι λογομαχούν για το ποιος είναι καλύτερος, πιο έξυπνος, αυτή είναι ανθρώπινη υπόθεση. Αν όλοι εργάζονται για την καλυτέρευση της ζωής τους, αυτή είναι Θεία υπόθεση. Λες για κάποιον ότι είναι αμαρτωλός - αυτή είναι ανθρώπινη υπόθεση. Να είσαι αμαρτωλός ή δίκαιος, αυτές είναι δύο διαφορετικές καταστάσεις. Ο δίκαιος είναι υπηρέτης, ο αμαρτωλός - αφέντης. Όταν δεν θέλει να δουλέψει, ο αμαρτωλός λεει: Δεν είμαι ελεύθερος να κάνω ό,τι θέλω; - Μπορείς, αλλά θα υποφέρεις. - Γιατί; - Επειδή θέλεις να εξουσιάζεις. Δηλαδή, τα βάσανα είναι για τον αφέντη, ενώ η χαρά - για τον υπηρέτη.

Κι έτσι, κανένας αφέντης στην Γη δεν μπορεί να είναι χαρούμενος. Αφέντης είναι μόνον ο Θεός. Αυτός δημιούργησε τον κόσμο. Αυτός είναι αφέντης του. - Κι εγώ θέλω να είμαι αφέντης. - Πώς θα είσαι αφέντης, αφού δεν έχεις δημιουργήσει τίποτε; Η αφεντιά, η χαρά και η ευθυμία είναι προνόμια του Κυρίου. - Εγώ είμαι δάσκαλος, δουλεύω, δημιουργώ. - Και σαν δάσκαλος είσαι υπηρέτης. Να, κι εγώ έχω έρθει στην γη να υπηρετώ, και όχι να είμαι αφέντης. Έχω έρθει στην γη να κάνω καλό. Αυτό έχει σχέση με τον κόσμο των αισθημάτων. Όταν δω κάποιον που υποφέρει ή έχει ανάγκη, τα αισθήματα μου μου υπαγορεύουν να τον ταίσω, να τον ντύσω, να τον φιλοξενήσω σε κάποιο σπίτι και, στο τέλος, να του εξασφαλίσω συνθήκες για να μάθει. Όταν κάνω καλό στον άνθρωπο, έχω υπόψη μου και την γάτα. Έχω μία γάτα, η οποία συνέχεια με ακολουθεί. Ανεβαίνω τις σκάλες, τις ανεβαίνει κι αυτή• κατεβαίνω, κατεβαίνει κι αυτή. - Γιατί πηγαίνει από πίσω μου; - Δεν θέλει να μάθει. Με ρωτάει: Έχεις κάποια πίττα ή λίγο ψάρι, κρέας; Της λεω ότι είμαι χορτοφάγος, δεν τρωω ούτε ψάρι, ούτε κρέας. Μπορώ να της δώσω λίγη πίττα. Την αφήνω στο δωμάτιο μου και κόβω ένα κομμάτι πίττα. Αν αυτή φαει την πίττα, τρωω κι εγώ, αν δεν φαει, δεν τρωω κι εγώ. Η γάτα είναι αυθεντία για μένα. Αυτή καταλαβαίνει αμέσως αν το βούτυρο είναι φρέσκο, αν το τυρί είναι ωραίο. Αν κάτι δεν της αρέσει, δεν δοκιμάζει την πίττα. Τότε, συγκρατούμαι κι εγώ, δεν τρωω.

Λετε: Παράξενο πράγμα. Ο Δάσκαλος μας απασχολεί με την γάτα του. Εμείς θέλουμε να μας πει κάτι πνευματικό, ενώ αυτός μας μιλάει για απλά πράγματα. - Δεν είναι απλό αυτό. Σ' αυτή την γάτα είναι κλεισμένος ένας μεγάλος φιλόσοφος του παρελθόντος, ο οποίος δεν ήξερε πώς να γράφει. Μαζί του συζητάω τώρα εγώ και τον ρωτάω: Άλλη φορά θα γράφεις όπως έγραψες στο παρελθόν; - Όταν κάποτε βγω από αυτή την μορφή και έρθω ξανά στην Γη, θα ξέρω πια πώς να ζω και τι να γράφω. - Μπορεί ο άνθρωπος να μπει στην μορφή μίας γάτας; - Ρωτάω: Μπορεί ο άνθρωπος να μπει σ' ένα αεροπλάνο ή αυτοκίνητο; Μπορείτε από την μορφή του αεροπλάνου ή του αυτοκινήτου να κρίνετε για τον άνθρωπο, ο οποίος είναι μέσα; Δηλαδή, όπως το αεροπλάνο και το αυτοκίνητο είναι μέσα για την μεταφορά του ανθρώπου από ένα μέρος σε άλλο, έτσι και η γάτα είναι μέσο, δια του οποίου ο άνθρωπος μπορεί να εκφραστεί. Για την έλλογη ύπαρξη, η γάτα είναι αυτοκίνητο. Ανά πάσα στιγμή αυτή η ύπαρξη μπορεί να μπαίνει και να βγαίνει στην γάτα, όπως κι εσείς μπορείτε να μπαίνετε και να βγαίνετε από το αυτοκίνητο. Μην νομίζετε ότι τα ζώα, τα οποία σας εξυπηρετούν, είναι αγράμματα. Μέσω αυτών κοιτάνε έλλογες υπάρξεις και συζητούν μ' εκείνους που τα καταλαβαίνουν. Λένε: Απ' τις πολλές γνώσεις φτάσαμε σ' αυτή την κατάσταση. Τώρα θέλουμε να μάθουμε, να φτάσουμε στην αληθινή γνώση. Εσείς είστε αφέντες, εμείς είμαστε υπηρέτες. Αν δεν διορθωθείτε, κι εσείς θα φτάσετε στην δική μας θέση. Κι εσείς θα καταλάβετε την αλήθεια. Όποιος υπηρετεί τους άλλους, αυτός είναι στο σωστό δρόμο. Όποιος κυριαρχεί, είναι στον λάθος δρόμο. Εσείς κάνετε ανθρώπινες δουλειές, ενώ εμείς- την δουλειά του Θεού, για το οποίο ευχαριστούμε.

Αυτά τα οποία σας λεω για τα ζώα, είναι δικιά μου αντίληψη. Έτσι σκέφτομαι εγώ γι' αυτά. Μέσω κάθε ζώου κινείται μια ανθρώπινη ψυχή, η οποία ήταν αφέντης στη Γη. Μπορεί να ήταν φιλόσοφος, επιστήμονας, πρίγκιπας, πριγκίπισσα, υπουργός - αυτό δεν έχει σημασία. Συνεπώς, τα ζώα είναι μεταφορικά μέσα για ανθρώπινες ψυχές, καθυστερημένες στην ανάπτυξη τους. Κάποιος λεει: Εγώ ταξιδεύω με βουβαλίσιο κάρο. - Δεν είναι άσχημο να ταξιδεύεις με τέτοια άμαξα. Με βουβαλίσιο κάρο δεν γίνονται ατυχήματα. - Εγώ δεν ταξιδεύω με αυτοκίνητο. Κι αυτό δεν είναι κακό, αλλά πρέπει να προσέχεις, να μην γίνει κάποιο ατύχημα. Τα ζώα, σε σύγκριση με τους ανθρώπους, ταξιδεύουν με βουβαλίσιο κάρο. Οι άνθρωποι ταξιδεύουν με αυτοκίνητα, και το τελευταίο καιρό και με αεροπλάνα. Όμως τα πουλιά από καιρό χρησιμοποιούν τα δικά τους αεροπλάνα.

Σαν συμπέρασμα από αυτό, λεω: Ο Θεός απαιτεί από μας να εκτιμάμε όλα, τα οποία Αυτός έχει δημιουργήσει. Να εκτιμάμε τα πράγματα και να τα εφαρμόζουμε στην ζωή μας! Είσαι αδιάθετος, και δεν ξέρεις γιατί. Η αιτία γι' αυτό είναι ότι δεν εκτιμάς τα πράγματα. - Είσαι χαρούμενος, αλλά δεν ξέρεις γιατί. - Επειδή ξέρεις να εκτιμάς και να εφαρμόζεις. Κάποιος λεει ότι σε αγαπάει περισσότερο από τον εαυτό του. Αυτό δεν είναι αλήθεια. Αρκετό είναι να σ' αγαπάει όπως τον εαυτό του. - Είσαι Θεός για μένα. - Και αυτό δεν είναι αλήθεια. Κανένας Θεός δεν είμαι για σένα. Εγώ βλέπω τα πράγματα σφαιρικά. Πριν να σ' εμπιστευτώ, πρέπει να σ' εξετάσω. Υπάρχει κριτική όψη, η οποία είναι σωστή, ενώ άλλη δεν είναι σωστή. Π. χ., μία αδερφή λεει ότι οι αδελφοί δεν ζούνε όπως πρέπει. Αυτή η κριτική δεν είναι σωστή. Άλλη φορά θα πει ότι οι αδελφοί ζούσαν καλά μεταξύ τους. Στην πρώτη περίπτωση, αυτή δεν ήταν καλά διακείμενη, ενώ στην δεύτερη - ήταν καλά διακείμενη. Ότι οι αδελφοί ζούσαν καλά, αυτό είναι αλήθεια, αλλά το αν ζούσαν πολύ καλά, αυτό εξακολουθεί να παραμένει ερώτημα. Ότι κάποιος ήταν κακός, αυτό είναι αλήθεια, αλλά ότι ήταν πολύ κακός, αυτό είναι ψέμα. Εγώ δεν μπορώ να πω ότι οι άνθρωποι είναι κακοί, επειδή ξέρω ότι τους έχει δημιουργήσει ο Θεός. Κάθε πράγμα δημιουργημένο από τον Θεό, είναι καλό. Αν δεχτώ ότι οι άνθρωποι είναι κακοί, υπονοώ ότι δεν χρησιμοποιούν σωστά τα αγαθά που τους έχει δώσει ο Θεός. Δηλαδή, ο κακός άνθρωπος δεν χρησιμοποιεί σωστά τα αγαθά του Θεού.

Λετε: Εμείς προσευχόμαστε στον Θεό. - Τι εννοούμε ως προσευχή; Να προσεύχεσαι, αυτό σημαίνει να σκέφτεσαι για τον Θεό. Κάθε σκέψη για τον Θεό, όσο αδύνατη κι αν είναι, λάμπει σαν σπίθα στην συνειδητότητα του ανθρώπου και του αποδίδει κάτι. Αν δεν καταλαβαίνεις τι είναι ο Θεός, δεν έχει σημασία, όμως κάθε στιγμή μπορείς να σκέφτεσαι γι' Αυτόν. Αυτή η σκέψη όλο και κάποιο αγαθό θα σου φέρει, έστω και μικροσκοπικό. Να σκέφτεσαι για τον Θεό, σημαίνει να σκέφτεσαι σωστά. Αν πεις ότι ο Θεός σ' έχει ξεχάσει, ότι σε κάποιους έδωσε σπίτι, ενώ σ' εσένα τίποτε, η σκέψη σου για τον Θεό είναι λάθος. Το σπίτι είναι ανθρώπινο απόκτημα. Ο γείτονας μου έχει καλά παιδιά, πηγαίνουν στο σχολείο, είναι καλοί μαθητές, ενώ τα δικά μου δεν είναι, δεν έχω δυνατότητα να τα συντηρώ. Ο Θεός δεν έχει δώσει τίποτε σ' εμένα. Εσύ σκέφτεσαι λάθος για τον Θεό. Εσύ δεν εκτιμάς αυτό το οποίο σου δόθηκε, και δεν το εφαρμόζεις. Ο Θεός σου έχει δώσει μυαλό, καρδιά και θέληση, στα οποία μπορείς να βασίζεσαι. Ο Θεός σου έχει δώσει ψυχή και πνεύμα, στα οποία επίσης μπορείς να βασίζεσαι. Πόσα πράγματα ακόμα σου είναι δοσμένα! Στην καρδιά σου είναι δοσμένες συνθήκες και δυνατότητες για μια καλή και τίμια ζωή. Στο μυαλό σου είναι επενδυμένες συνθήκες και δυνατότητες για την απόκτηση φωτός και γνώσης. Στην ψυχή σου κρύβονται δυνατότητες για την απόκτηση της Θείας αγάπης. Τι δυνατότητες περιέχει το πνεύμα; - σ' αυτό μπορείτε να απαντήσετε μόνοι σας στον εαυτό σας.

Πολλοί θα φέρουν αντίρρηση λέγοντας ότι η καρδιά κρύβει μέσα της κάτι κακό. - Δεν είναι έτσι. Η καρδιά του ανθρώπου είναι καλή. Ο Θεός έχει επενδύσει σ' αυτήν όλες οι δυνατότητες για καλή ζωή. Συνεπώς, αν δεν έχει καλή καρδιά, αυτό εξαρτάται από τον ίδιο. Αυτός δεν ήταν σε αρμονία με τον Θείο νόμο. Γνωρίζοντας αυτό το γεγονός, ας μην αναρωτιέται γιατί υποφέρει και θλίβεται. Κάθε παραβίαση του νόμου του Θεού οδηγεί σε βάσανα. Νομίζεις ότι στέκεσαι πιο ψηλά από τους ανθρώπους. Πώς το απόδειξες αυτό; Μόνο στα λόγια; Αφού στέκεσαι πιο ψηλά από τους άλλους και είσαι πιο δυνατός απ' αυτούς, είσαι υποχρεωμένος να τους κουβαλάς στην πλάτη σου. Όποιος κουβαλάει τους άλλους στην πλάτη του, αυτός είναι στην Θεία τάξη. Όποιον τον κουβαλάνε, αυτός είναι στην ανθρώπινη τάξη. - Δεν μπορώ να κουβαλάω τα βάσανα. - Τότε δεν μπορείς να κουβαλάς και τις χαρές. Είναι τέχνη να κουβαλάς και τις δικές σου χαρές, και τις χαρές του συνανθρώπου σου. Όταν βλέπεις ότι κάποιος χαίρεται, είσαι δυσαρεστημένος. Θέλεις αυτή η χαρά να είναι δική σου. Αυτό δείχνει ότι δεν μπορείς να κουβαλάς και τα βάσανα των άλλων. Αν είσαι δυνατός, μπες στην κατάσταση του αλλουνού και βόηθα τον. Αυτός είναι στην ανθρώπινη τάξη - βγάλε τον από εκεί. Μέχρι τώρα αυτός ήτανε αφέντης, από εδώ και πέρα θα είναι υπηρέτης. Πες του: Κάποτε και εγώ ήμουνα τέτοιος αφέντης - έτρωγα και έπινα, αλλά ήρθανε τα βάσανα, τα οποία με μάθανε να υπηρετώ.

Πριν από χρόνια, ένας αδερφός μας αρρώστησε από έλκος του στομάχου. Ήρθε σ' εμένα να με ρωτήσει τι να κάνει. Του είπα: Το καλοκαίρι θα κάνεις ηλιοθεραπεία. Θα εκθέτεις το στομάχι και την κοιλιά σου στον ήλιο. Μ' αυτόν τον τρόπο, να κάνεις θεραπεία δύο τρεις μήνες. Κάθε μέρα θα πίνεις από ένα ποτήρι ελαιόλαδο. Αυτός εφάρμοσε τις συμβουλές μου και ανάρρωσε. Μετά ήρθε να με ευχαριστήσει. Του λεω: Θα ευχαριστείς τον ήλιο και το ελαιόλαδο. Αν δεν είχες εκτεθεί στον ήλιο και δεν είχες πιει ελαιόλαδο, θα υπόφερες πολύ. Εμένα μπορείς να με ευχαριστείς μόνο για το ότι σου έδωσα συμβουλή για θεραπεία. Τώρα, δεν σου μένει τίποτε άλλο, εκτός απ' το να υπηρετείς. Και σε σας λεω: Μπείτε στην Θεία τάξη και γίνετε υποδειγματικοί υπηρέτες. Ότι είστε καλοί αφέντες, δεν το αμφισβητώ. Γίνετε καλοί υπηρέτες!

Έχει λεχθεί στον Δανιήλ: "Ύπαγε έως του εσχάτου καιρού." Δηλαδή, ο Δανιήλ θα έρθει πάλι στην Γη σύμφωνα με τον νόμο της επανόδου. Τότε θα καταλάβει αυτό, το οποίο προηγουμένως ήταν κλεισμένο γι' αυτόν. Το ίδιο ισχύει και για τον καθένα από εσάς. Κι εσύ θα περιμένεις έως τους τελευταίους καιρούς, θα μαθαίνεις και θα δουλεύεις. Θα απαρνηθείς την κυριαρχία. Ο αφέντης αντιστέκεται σε όλα, επειδή έχει τι να μοιράζει. Ο κάθε καυγάς οφείλεται στην κυριαρχία. Κάθε κακολογία, κάθε εκβιασμός είναι πάλι αποτέλεσμα της κυριαρχίας. Όλες οι αδικίες στον κόσμο οφείλονται στους αφέντες, οι οποίοι μοιράζουν τα πρόβατα - ποιος να πάρει περισσότερα. Από τον υπηρέτη απαιτείται να κάνει το ένα και το άλλο κι αυτός τα εκτελεί όλα. Υπάρχει ένας αφέντης στον κόσμο - ο Θεός. Στο κάτω - κάτω ο κόσμος θα γίνει έτσι, όπως τον έχει δημιουργήσει ο Θεός.

Αυτό, το οποίο σας λεω σήμερα, έχει πρακτική εφαρμογή. Τα πράγματα είναι μόνον φαινομενικά έτσι. Στην ουσία, ο κόσμος, δημιουργημένος από τον Θεό, είναι καλός. Σ' αυτό τον κόσμο εργάζονται οι Θείοι νόμοι. Αυτοί εργάζονται και στον άνθρωπο, στην δικιά του Θεία φύση. Αν ήμουν ζωγράφος, θα απεικόνιζα την εικόνα του Θείου στον άνθρωπο. Συγχρόνως θα ζωγράφιζα την εικόνα της ανθρώπινης φύσης, η οποία είναι πολύ επίμονη, με εντελώς διαστρεβλωμένο χαρακτήρα. Ό,τι και να κάνεις, το ανθρώπινο πάντα βλέπει την ανάποδη πλευρά των πραγμάτων. Αυτό δεν είναι ο διάβολος, αλλά είναι γεννημένο από τον διάβολο. Αν νομίζεις ότι μπορείς να τον στρέψεις προς τον Θεό, γελιέσαι. Φτάνει μόνο να τον καθησυχάσεις, να τον ταπεινώσεις, να σωπάσει. Η κατώτερη ανθρώπινη φύση έχει διαβολική προέλευση. Ο αληθινός άνθρωπος είναι στα ενδιάμεσα - ανάμεσα στις δύο του φύσεις. Αν ο πατέρας σ' ένα σπίτι είναι αλκοολικός και συνέχεια δέρνει τα παιδιά του, αυτός αντιπροσωπεύει την ανθρώπινη φύση. Η καλή μητέρα αγκαλιάζει και καθησυχάζει τα παιδιά της, αυτή αντιπροσωπεύει την Θεία φύση. Ο πατέρας δέρνει, η μητέρα παρηγορεί, τα παιδιά μαθαίνουν. Αυτά αντιπροσωπεύουν τον αληθινό άνθρωπο. Έτσι, αυτά θα έχουν καθαρή αντίληψη για τις εκδηλώσεις του διαβόλου και του αγγέλου. Να προσεύχεστε να μην σας κυβερνάει η ανθρώπινη φύση, να μην σας γίνει αφέντης. Αυτή έχει δύναμη να γδάρει τέσσερα δέρματα από την πλάτη σας. Όμως υπάρχει τρόπος, με τον οποίον μπορείτε να αντιμετωπίσετε και αυτή την φύση. Να φυλάγεστε να μην μαλώσουν οι δύο φύσεις στον άνθρωπο.

Θα κάνουμε μία σύγκριση, για να δείτε ποια είναι η σχέση των δύο φύσεων. Ένα κορίτσι κι ένα αγόρι ερωτεύονται. Συναντιούνται, γράφουν ο ένας στον άλλον ερωτικά γράμματα. Όσο καταλαβαίνουν ο ένας τον άλλον, και οι δύο φύσεις είναι σε αρμονία. Αφού μαλώσουν, αλλάζουν κι αυτές τις σχέσεις τους. Το αγόρι και η κοπέλα παύουν να συναντιούνται, επιστρέφουν τα γράμματα τους - οι διπλωματικές σχέσεις ανάμεσα τους διακόπτονται. Στο ότι οι σχέσεις ανάμεσα στους δύο νέους διακόπτονται, δεν υπάρχει τίποτε κακό. Το άσχημο είναι, αν το αγόρι και το κορίτσι αρχίσουν να γράφουν σε άλλα αγόρια και κορίτσια. Στο τέλος, και με αυτά διακόπτουν τις σχέσεις τους. Αυτό δεν είναι υπερβολή. Ρωτάω την κοπέλα: Πού είναι ο αγαπημένος σου; Και το αγόρι ρωτάω: Πού είναι η αγαπημένη σου; Τόσα ερωτικά γράμματα έχετε γράψει! Ο καθένας από σας έχει γράψει ερωτικά γράμματα - ας μην λεω πόσα. Πού είναι οι αγαπημένοι σας; Στην μία ζωή γράφεις ερωτικά γράμματα, στην δεύτερη, στην τρίτη. Σε κάποια ζωή μπορεί να βρεθεί ένας ιδανικός εραστής. Πρέπει να βρεθεί ένας τέτοιος εραστής. Όποιος έχει βρει τον αληθινό εραστή του, έχει απελευθερωθεί. Έχει πάρει την θέση εκείνων των απρόσκλητων επισκεπτών πριν από αυτόν. - Πώς θα γνωρίσω αυτόν, τον ιδανικό; - Θα τον αναγνωρίσεις. Αυτός είναι συγχρόνως αφέντης και υπηρέτης - αφέντης του εαυτού του, και υπηρέτης των άλλων. Θα σου πει: Έλα σ' εμένα να σε μάθω πώς να γίνεις αφέντης και του εαυτού σου, και υπηρέτης των άλλων. Να γίνεις αφέντης του εαυτού σου, σημαίνει να χρησιμοποιείς λογικά τα Θεία αγαθά. Να είσαι υπηρέτης, σημαίνει να πραγματοποιείς αυτά τα αγαθά. Σαν αφέντης, θα μαθαίνεις, ενώ σαν υπηρέτης, θα εφαρμόζεις αυτά που έχεις μάθει.

Κι έτσι, εσείς έχετε γράψει σε πολλούς ερωτικά γράμματα, επίσης και σε σας πολλοί έχουνε γράψει. Μπορείτε να θυμηθείτε το πρώτο ερωτικό γράμμα, τα οποίο έχετε γράψει; Εγώ θυμάμαι το πρώτο ερωτικό γράμμα, το οποίο έχω γράψει. Το πρώτο ερωτικό γράμμα πρέπει να βγει από την καρδιά σας, κι αυτό είναι το καλλίτερο που μπορείτε να δώσετε. Το δεύτερο ερωτικό γράμμα πρέπει να βγει από το μυαλό σας, το τρίτο ερωτικό γράμμα - από την ψυχή σας, το τέταρτο - από το πνεύμα σας. Δηλαδή, θα γράψετε στον αγαπημένο σας τέσσερα ωραία γράμματα. Μόνον έτσι αυτός θα έρθει σε σας. Και εσείς θα λάβετε από αυτόν τέσσερα ωραία ερωτικά γράμματα. Τότε και οι δύο σας θα είστε τέλειοι.

Ο Χριστός είναι ο άνθρωπος της άφθονης δύναμης.

Ο Χριστός είναι ο άνθρωπος της άφθονης πίστης.

Ο Χριστός είναι ο άνθρωπος της άφθονης αγάπης.

2. Πρωινή ομιλία που έγινε από τον Διδάσκαλο στις 3 Οκτώβρη 1937, Σόφια - Ίζγκρεβ.