Συνθετική διάλεξη που έγινε από τον Διδάσκαλο στις 24 Αυγούστου 1919, στο Βέλικο Τίρνοβο.
Όταν με ακούτε, κατ' αρχήν οι λέξεις Συμπαντική ή Κοσμική Αγάπη μπορεί να σας φαίνονται παράδοξες, κι ίσως θέσετε την ερώτηση πώς είναι δυνατόν η Αγάπη να είναι Συμπαντική ή Κοσμική. - Είναι δυνατόν. Χρησιμοποιώ αυτή την λέξη με ευρύτατη έννοια. Χρησιμοποιώ την Βουλγάρικη λέξη λιουμπόβ (αγάπη) για να ορίσω την ενέργεια που εξέρχεται από το Κέντρο του Σύμπαντος για να απλωθεί προς την περιφέρεια, ενώ την λέξη ομπίτσ (που σημαίνει αγάπη επίσης, αλλά και στοργή) η οποία σημαίνει την ενέργεια που εξέρχεται από την περιφέρεια και συγκεντρώνεται προς το Κέντρο της Ζωής (του Όντος, της Υπάρξεως). Αποκαλώ Αγάπη του Κέντρου του Σύμπαντος την διεργασία δημιουργίας και γενέσεως, ενώ η Αγάπη της Περιφέρειας είναι η αντίστροφη διεργασία, αυτή της διαπλάσεως, της κατασκευής ή της οικοδομήσεως. Όταν μιλάμε για τον πολιτισμό και την κοινωνική, πολιτική και πνευματική ζωή, υπονοώ την Αγάπη της Περιφέρειας που εκδηλώνεται εντός και δια των έξοχων δραστηριοτήτων, άρα πρόκειται για μια συνειδητή διεργασία που υπάρχει ατομικά μέσα στο Σύμπαν.
Σας παρακαλώ να ξεχάσετε για λίγο τις γνώμες σας και τις συλλήψεις σας, όποιες κι αν είναι αυτές, και να σκεφτείτε μαζί μου δίχως να κριτικάρετε. Αν έχετε την επιθυμία να επωφεληθείτε απ' αυτό, τεθείτε στη θέση μιας φωτογραφίας που ανακλά τις εικόνες έτσι όπως είναι, και που όλες οι κριτικές σας έρχονται μετά. Αν υιοθετήσετε από πριν μια θέση κριτικής, θα έχετε μια εσφαλμένη αντίληψη των πραγμάτων, και, ως εκ τούτου, η κριτική σας δεν θα είναι έλλογη και θεμελιωμένη. Ομιλώ για την εποικοδομητική Αγάπη, γιατί είναι ένα στοιχείο που το χρειάζεται ο καθένας μας. Όποιος θέλει να είναι υγιής, ασφαλής και ευτυχής, πρέπει να καταλάβει καλά την εσωτερική ισχύ αυτής της αγάπης. Πάμπολλοι άνθρωποι ομιλούν για την Αγάπη, αλλά συγχέουν αυτές τις δυο έννοιες της λέξης. Η δημιουργική Αγάπη δημιουργεί τα όντα, ενώ η εποικοδομητική Αγάπη τα κάνει να εξελίσσονται. Πάμπολλες φορές συμβαίνει να καταστραφεί η δημιουργική Αγάπη. Η γάτα τρώει το ποντίκι λόγω αγάπης, γιατί έχει μια τέτοια αντίληψη και εκδηλώνει την αγάπη της κατ' αυτόν τον τρόπο. Και, επιπλέον, ξέρετε πώς το τρώει - δίχως να αφαιρέσει το δέρμα του και δίχως να καθαρίσει όλες τις ακαθαρσίες του, άρα το καταπίνει ολόκληρο με όλα αυτά μαζί. Ωστόσο, όλα αυτά σας φαίνονται πολύ παράδοξα - η γάτα που είναι όντως ένα πρότυπο καθαρότητας, που είναι εξαιρετικά λεπτή από αυτή την άποψη, δεν ξέρει πώς να τρώει. Πάρα πολλοί άνθρωποι έχουν αυτή την συνήθεια της γάτας - δεν ξέρουν πώς να φάνε. Όταν ένας άνθρωπος καταβροχθίζει με το κεφάλι του μια σκέψη με όλες τις ακαθαρσίες της - με το δέρμα της, τα έντερα της, το στομάχι της, κλπ. - τούτο σημαίνει πως δεν ξέρει να φαει. Ένας τέτοιος Άνθρωπος έχει την λαιμαργία και την αγάπη της γάτας. Κι εμείς επίσης, όταν σφάζουμε ή βασανίζουμε τα ζώα, εκφράζουμε κατ' αυτόν τον τρόπο την αγάπη μας γι' αυτά. Αν τα ζώα μπορούσαν να μας ρωτήσουν γιατί τα σφάζουμε και γιατί τα τρώμε, θα έπρεπε να τους απαντήσουμε πως το κάνουμε με όλη τη μεγάλη αγάπη που έχουμε γι' αυτά - θέλουμε να τα βάλουμε στο εσωτερικό του εαυτού μας, για να μην τα κοιτάζουμε μονάχα απ' έξω. Η αγάπη λέει: "Δεν γνωρίζω καμιά άλλη ύπαρξη εκτός απ' την δική μου, και κάθε ον που υπάρχει έξω από μένα, πρέπει να εισέλθει εντός μου." Αυτή ήταν, λοιπόν, η αντίληψη περί Αγάπης των ανθρώπων την αρχαία εποχή, είναι, όμως, και η ίδια αντίληψη περί Αγάπης που έχουν οι νέες γενεές. Αν έχουμε μια διαφορετική αντίληψη, πιστεύουμε πως θα προσκρούσουμε σε μια αντίφαση.
Στην τωρινή κοινωνική, πολιτική και πνευματική ζωή, όλος ο κόσμος υποφέρει από μια υπεραφθονία Αγάπης κι έχουμε αηδιάσει. Θα το πω με πολύ απλά λόγια, στην καθημερινή γλώσσα. Ιδού περί τίνος πρόκειται: "Μια γυναίκα έχει πολύ μαλλί, κι αν το αφήσει αυτό το μαλλί δίχως να το κατεργαστεί, το μαλλί αυτό θα σαπίσει βέβαια, και θα μυρίζει άσχημα. Κι εγώ, λέω σχετικά: Είναι η αγάπη της που άρχισε να μυρίζει άσχημα. Πρέπει να βρει την διεργασία της Αγάπης και να αρχίσει να πλένει, να ξαίνει, να γνέθει και να πλέκει το μαλλί. Μπορεί να έχετε κι εσείς, όπως αυτή η γυναίκα, πολύ μαλλί, μπορεί ως άνθρωποι να είστε πλούσιοι έμποροι, φιλόσοφοι, ιερείς. Όλα αυτά είναι καλά, αλλά αν δεν γνέθετε κι αν δεν υφαίνετε μέσω των γνώσεων σας, θα σας πω πως στην πραγματικότητα δεν είστε ει μη μόνον ιερείς του μαλλιού, έμποροι μαλλιού, φιλόσοφοι μαλλιού, επιστήμονες μαλλιού, κλπ. Αυτό που διαθέτετε, είναι μονάχα μαλλί που δεν έχει γίνει νήμα- το μαλλί πρέπει να γίνει νήμα, και τούτο θα γίνει μονάχα αφού αρχίσει μέσα μας αυτή η έξοχη διεργασία της εποικοδομητικής Συμπαντικής Αγάπης και αφού αφυπνισθεί εντός μας η Κοσμική Ισχύς, ή, κάλλιστα, όπως το ονομάζουν οι σύγχρονοι φιλόσοφοι, αφού αφυπνισθεί μέσα μας η Υπέρτατη Συνειδητότητα, για να μας κάνει να καταλάβουμε πως οφείλουμε να εργασθούμε για το καλό ολόκληρης της ανθρωπότητας, όλων των ζώντων όντων, δίχως να μας ενδιαφέρει αν είναι παρόντα μπροστά στα μάτια μας ή όχι. Θα πείτε πως η ιδέα μου είναι παράδοξη. Είναι παράδοξη στην πραγματικότητα, αλλά όλα τα παράδοξα πράγματα δεν είναι πάση θυσία εσφαλμένα. Ακριβώς όπως και όλα τα συνηθισμένα πράγματα που γνωρίζουμε, δεν είναι πάση θυσία αληθινά. Για να κάνω σαφέστερη την ιδέα μου, θα χρησιμοποιήσω μια εικόνα. Στο πολύ μακρινό παρελθόν, κατά τον χρυσό αιώνα του ανθρώπινου πολιτισμού, δηλαδή κατά την Πρώτη φυλή των θεών, ζούσε ένας μεγάλος σοφός. Ενώπιον του παρουσιάστηκε ένας μαθητής για να τον ρωτήσει: "Θέλω να μου διδάξεις ένα από τα έξοχα μυστικά της Ζωής, πώς να είμαι σε θέση να μεταμορφώνομαι σε άλλες μορφές, όπως θέλω: Να έχω τεράστιες διαστάσεις, να γίνομαι σαν τον Ήλιο και να γεμίζω όλον τον χώρο της ύλης, για να είμαι ορατός απ' όλο τον κόσμο." Ο σοφός είπε στον μαθητή του: "Ας πραγματοποιηθεί η επιθυμία σου." Ο μαθητής χάρηκε πολύ και μονολόγησε: "Έμαθα, επιτέλους, αυτό το έξοχο μυστικό, να είμαι ορατός σε όλους, και τώρα θα είμαι το πιο ευτυχισμένο ον." Είχε, όμως, λησμονήσει να θέσει στον δάσκαλο του το ερώτημα σχετικά με το τι έπρεπε να κάνει για να ξαναγίνει μικρός τη στιγμή που θα το 'θελε. Κι έγινε στην πραγματικότητα τεράστιος, όλος ο κόσμος τον έβλεπε, αλλά δεν μπορούσε να έρθει σε επικοινωνία με τους ανθρώπους, δεν τους έβλεπε, γιατί ήταν τοποθετημένος πάνω απ' αυτούς, δεν μπορούσε να μιλήσει μαζί τους, και γι' αυτόν τον λόγο πήγαινε παντού και πάντοτε μόνος, κι ένοιωθε εντελώς απομονωμένος. Όλοι τον έβλεπαν, αυτόν που ήταν εξαιρετικά μεγάλος, και πάμπολλοι επιστήμονες, φιλόσοφοι, φυσικοί και αστρονόμοι άρχισαν να τον αναλύουν και να ψάχνουν τα αίτια για τα οποία τον έκανε έτσι η Φύση. Εμφανίστηκαν εκατομμύρια θεωρίες και μύθοι σχετικά με την προέλευση του. Ο μεγάλος σοφός, ο δάσκαλος του, είπε απλά: "Το αίτιο αυτού του μεγάλου μεγέθους, δεν είναι τίποτε άλλο παρά η επιθυμία του μαθητή να γίνει μεγάλος για να τον βλέπει όλος ο κόσμος. Κι εγώ εκπλήρωσα την επιθυμία του."
Ένας άλλος μαθητής παρουσιάστηκε μπροστά σ' αυτόν τον σοφό και είπε: "Δάσκαλε, θέλω να με διδάξεις το μυστικό για να γίνομαι μικρός, θέλω να μικρύνω τόσο, ώστε κανείς στον κόσμο να μην με αντιλαμβάνεται." Ο σοφός εκπλήρωσε αμέσως την επιθυμία του, κι αυτός ο μαθητής έγινε πολύ μικρός, αόρατος. Κι αυτός, όμως, όπως κι ο πρώτος μαθητής, είχε λησμονήσει να θέσει την ερώτηση περί του τι θα έπρεπε να κάνει για να επιστρέψει στην πρώτη του διάσταση, γιατί, αφού έγινε αόρατος, κατήλθε ως τα μεγαλύτερα βάθη της Ύπαρξης και, θέλοντας να επιστρέψει από εκεί, δεν μπόρεσε να το κάνει. Αυτοί οι δυο μαθητές αντιπροσωπεύουν τους δυο αντίθετους πόλους μέσα στον κόσμο - ο ένας από τους πόλους σχηματίζει τους μεγάλους κόσμους, ενώ ο άλλος πόλος σχηματίζει τους μικρούς πόλους, δηλαδή τα μικρόβια που φωλιάζουν παντού, αόρατα για όλο τον κόσμο, και που βασανίζουν σήμερα τους ανθρώπους. Αργότερα, παρουσιάστηκε στον ίδιο σοφό ένας άλλος μαθητής και είπε: "Δάσκαλε, θέλω να μου διδάξεις τις ιδιότητες του εσωτερικού Φωτός και της Θερμότητας για να είμαι ταυτόχρονα ορατός όπως το Φως και αόρατος όπως η Θερμότητα. Ορατός όπως το Φως για να φωτίζω τους μεγάλους κόσμους, και αόρατος όπως η Θερμότητα για να θερμαίνω ακόμα και τα πιο μικρά ζώα εδώ κάτω στη Γη." Ο δάσκαλος του απάντησε: "Ας γίνουν τα πάντα σύμφωνα με την βούληση σου."
Κι έτσι, στον σύγχρονο κόσμο, υπάρχουν τρεις διεργασίες που λειτουργούν ταυτόχρονα. Σύμφωνα με μια από τις διεργασίες, ορισμένοι άνθρωποι θέλουν να γίνουν πλούσιοι, να γίνουν επιστήμονες, φιλόσοφοι, υπουργοί, στρατηγοί και να φτιάξουν ένα Κράτος. Αυτούς εδώ τους ανθρώπους τους αποκαλούν "μεγάλους", γιατί έμαθαν την τέχνη του να γίνεσαι μεγάλος. Καταλαβαίνουν το μυστικό του να μεγαλώνουν, να έλκουν όλους τους ανθρώπους, όλη την κοινωνία γύρω τους, αλλά δεν έμαθαν αυτό που είναι το πιο σημαντικό - την τέχνη του να οργανώνουν τους ανθρώπους και τις κοινωνίες ως συνειδητές μονάδες. Ο μαγνήτης έλκει τα ψήγματα του σιδήρου, αλλά δεν ξέρει πώς να τα οργανώσει. Στην ουσία, οργανώνω δεν σημαίνει εκπαιδεύω- δίνω μια εκπαίδευση δεν σημαίνει ακόμα πως διδάσκω στους άλλους τον νόμο της εποικοδομητικής Αγάπης.
Κατά συνέπεια, όταν μιλάμε για το εσωτερικό Φως, υπονοούμε μια διεργασία όπου η ανθρώπινη νοημοσύνη διευρύνεται και αποκτά μια εσώτερη συνειδητότητα• κι όταν λέμε θερμότητα, εννοούμε μια διεργασία συμπυκνώσεως και εσωτερικής οικοδομήσεως. Το Φως είναι μια διεργασία που έρχεται από το κέντρο προς την περιφέρεια, ενώ η Θερμότητα είναι μια διεργασία που έρχεται από την περιφέρεια προς το κέντρο. Στο Φως δίνω το όνομα του αρτηριακού αίματος, στην δε Θερμότητα το όνομα του φλεβικού αίματος. Γι' αυτόν το λόγο, κυκλοφορώντας μέσα στην καρδιά ενός ανθρώπου, δεδομένου ότι αντιπροσωπεύει το φλεβικό αίμα, η εποικοδομητική Αγάπη παίρνει και απορρίπτει προς τα έξω όλες τις ακαθαρσίες. Ιδού γιατί λέγεται ότι η Αγάπη θεραπεύει. Το Φως και η Θερμότητα, δηλαδή το αρτηριακό αίμα και το φλεβικό αίμα μέσα στο ανθρώπινο σώμα εναλλάσσονται μεταξύ τους συνεχώς και, δι' αυτών των δυο διεργασιών, το ανθρώπινο σώμα σχηματίζεται και οικοδομείται. Αυτά τα δύο ρεύματα, αυτές οι δυο διεργασίες, είναι πανταχού παρούσες: Μέσα στη νοημοσύνη, μέσα στην καρδιά και μέσα στη ψυχή κάθε ανθρώπου. Κατά συνέπεια, για να μελετήσει κανείς τη Ζωή, πρέπει να την αναλύσει κατ' αυτόν τον τρόπο, όπως την έφτιαξε η Φύση και όχι όπως την βλέπουμε τώρα.
Οι άνθρωποι στις μέρες μας μπορούν να συζητούν περί του αν υπάρχει ή όχι ψυχή• αυτό είναι ένα πρόβλημα σύλληψης. Έχοντας μια συνειδητότητα, ο άνθρωπος έχει άρα μια ψυχή• έχοντας σκέψεις, έχει μια νοημοσύνη- έχοντας συναισθήματα, έχει μια καρδιά. Μπορείτε να δείτε ένα αντικείμενο που λιώνει, δίχως να σκεφτείτε την θερμότητα; Μπορείτε να δείτε ένα αντικείμενο που είναι φωτισμένο, δίχως να σκεφτείτε το φως; Οι ψευδαισθήσεις μας οφείλονται στις σκιές που προβάλλονται επάνω μας, γι' αυτόν τον λόγο δε οφείλουμε να κάνουμε να έρθει περισσότερο Φως και περισσότερη Θερμότητα επάνω μας, προκειμένου η πρόοδος να είναι ορατή.
Για να σας κάνω να καταλάβετε καλύτερα αυτή την ιδέα, θα σας πω ένα απόκρυφο διήγημα. Αν σας μιλούσα ως φιλόσοφος, το θέμα δεν θα ήταν ενδιαφέρον για σας. Θέλω να δράσω κατά τρόπο ώστε η Αλήθεια να είναι προσιτή στο πνεύμα σας, γι' αυτό και θα χρησιμοποιήσω την γλώσσα που διαθέτουμε. Σ' αυτό το πολύ αρχαίο βασίλειο για το οποίο σας μίλησα ήδη, ο βασιλιάς είχε δυο κόρες και η μια από αυτές ήταν πολύ όμορφη. Μια μέρα, η κόρη αυτή πήγε μπροστά στον Διδάσκαλο της Σοφίας και του είπε: "Διδάσκαλε, θέλω να κάνεις την ομορφιά μου έτσι ώστε οποιοσδήποτε να περνά από κοντά μου να μαγεύεται. Θέλω να γίνω τόσο ήρεμη και γλυκιά, ώστε, οποιοσδήποτε με βλέπει, να μην θέλει να ξεκολλήσει από πάνω μου. Ταυτόχρονα, θέλω η αδελφή μου να στερηθεί αυτές τις ιδιότητες και κανένας να μην την αγαπά και να παραμένει πάντοτε στο σπίτι για να μην με ενοχλεί." Ο Διδάσκαλος της απάντησε: "Ας πραγματοποιηθεί η επιθυμία σου." Κι αυτή η κόρη του βασιλιά ανέβηκε σ' ένα άλογο, έριξε αλαζονικές ματιές και είπε: "Εγώ είμαι η κόρη του βασιλιά." Ο κόσμος άρχισε να συρρέει γύρω της - άνθρωποι, άλογα, βόδια, μύγες - όλοι αυτοί τους οποίους συναντούσε στον δρόμο της. Όταν τα άλογα έγιναν πάρα πολλά, άρχισαν να κτυπιούνται με κλωτσιές μεταξύ τους, έτσι ώστε το καθένα να βρεθεί πιο κοντά της, και το αποτέλεσμα ήταν να δημιουργηθεί ένα τεράστιο σύννεφο σκόνης. Τα βόδια άρχισαν να δίνουν κουτουλιές με τα κέρατα τους και να χτυπιούνται για να βρεθούν πιο κοντά της. Οι μέλισσες άρχισαν να τσιμπάνε η μια την άλλη, το ίδιο και οι σφήγκες. Αμέσως δημιουργήθηκε ένα φοβερά φρικτό πανδαιμόνιο, μια μάχη, και τα ζώα έπεφταν το ένα μετά το άλλο νεκρά κατά γης. Η κόρη του βασιλιά, βλέποντας όλα αυτά, κατάλαβε μέχρι ποιό σημείο συνελάμβανε εσφαλμένα τη Ζωή μέσα στο Σύμπαν την είχε καταλάβει τρόμος και πήγε στην αδελφή της για να της πει: "Αδελφή μου, βοήθησε με, γιατί διέπραξα μεγάλο ανόμημα."
Σας θέλω το ακόλουθο ερώτημα: Αν μια παρόμοια κόρη του βασιλιά έρθει ανάμεσα σας και προκαλέσει τόσα ποδοχτυπήματα και τόσες διαμάχες μεταξύ σας, και αν όλοι οι άνθρωποι νομίσουν ότι είναι άλογα κι αρχίσουν να χτυπιούνται μεταξύ τους, αυτή η κόρη του βασιλιά θα σας έχει δώσει το νόημα της ζωής; - Όχι. Αν είστε διστακτικοί και δεν μπορείτε να βρείτε το νόημα της Ζωής, θα ψάξετε το αίτιο μέσα στο γεγονός πως παραμελήσατε την ψυχή σας. Η όμορφη κόρη του βασιλιά είναι το σώμα μας, για το οποίο θυσιάζουμε τα πάντα στη ζωή μας. Φιλόσοφοι, συγγραφείς, πολιτικοί, ιερείς, όλοι ζουν μονάχα για το σώμα τους, γιατί το σημαντικότερο για μας στη ζωή είναι το να ικανοποιούμε το σώμα μας - τι θα φαμε, ή τι θα πιούμε, πώς θα προετοιμάσουμε το γεύμα και με τι, θα απαρτίζεται από κρέας ή από λαχανικά, θα είναι ψητό ή στην σχάρα; κλπ. Και μ' αυτόν τον στόχο συγκεντρώνεται ο κόσμος σ' ένα δείπνο και λένε: "Αυτή είναι η φιλοσοφία της ζωής!" Απαντώ σ' αυτό: Είναι η φιλοσοφία του στομάχου. Λέτε: "Να βάλουμε σε τάξη την κοινωνική ζωή!" Ναι, να βάλουμε σε τάξη το κοινωνικό στομάχι, αυτό έχετε κατά νου. Αν έχετε στομαχικές διαταραχές, η κοινωνική ζωή και η πολιτική ζωή θα είναι κι αυτές ταραγμένες. Συμβουλευθείτε έναν γιατρό: Όταν κανείς έχει μια ασθένεια του στομάχου, μπορεί να σκεφτεί την φιλοσοφία ή την πολιτική;
Πριν από αρκετά χρόνια, καθώς επέστρεφα από το χωριό Κνιάζεβο, είδα σ' ένα τραμ ένα τραπεζικό και τον άκουσα να διαμαρτύρεται σ' έναν φίλο πως εδώ και κάμποσο καιρό δεν του επέτρεπαν να φαει τίποτε, εκτός από λίγο γάλα. Κι ο φίλος του του έθεσε το ερώτημα:
- Μα γιατί, λοιπόν, δεν είσαι κύριος του εαυτού σου;
- Ναι, αλλά έχω στομαχικές διαταραχές.
- Αν είναι έτσι, θα υπομείνεις τα αποτελέσματα.
Ακούγοντας ότι το στομάχι του φίλου του είναι άρρωστο ξέχασε κάθε άλλη φιλοσοφία. Το στομάχι είναι αυτό που διευθύνει πάμπολλους ανθρώπους όσον αφορά τα συναισθήματα τους και τις πράξεις τους.
Η εποικοδομητική Συμπαντική Αγάπη είναι ένας έξοχος νόμος που οργανώνει τις δράσεις όλων των δυνάμεων της συνειδητότητάς μας κατά τρόπο τόσο αρμονικό, ώστε δίνει σε κάθε πράγμα που δημιούργησε την αντίστοιχη τροφή: Στο πνεύμα κατάλληλες σκέψεις, στην καρδιά κατάλληλους πόθους, στην βούληση κατάλληλες πράξεις. Αλλά μονάχα η μητέρα μπορεί να διδάξει την Αγάπη: Όταν η μητέρα οικοδομεί τον οργανισμό του παιδιού της, του δίνει την Αγάπη δια της δικής της αφοσιωμένης αγάπης. Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει παρά μονάχα αυτός που είναι αφοσιωμένος και που θυσιάζεται, γιατί νοιώθει μια χαρά απ' αυτό, η οποία τον κάνει να ξανανιώσει. Πολλοί πλούσιοι Βούλγαροι του παρελθόντος δεν ζουν πια, ενώ ο Χρήστο Μπότεφ, ο Γκιόργκι Ρακόφσκι και πολλοί άλλοι που θυσίασαν τις ζωές τους, είναι πάντα ζωντανοί, γιατί είχαν μάθει καλά τον νόμο της εποικοδομητικής Αγάπης. Ορισμένοι, όμως, θα μου αντειπούν: "Ναι, αλλά ο Μπότεφ ήταν άθεος." Δεν είναι σημαντικό να έχει κανείς μια θρησκευτική πίστη όπως κι εμείς• αυτό που είναι σημαντικό, είναι το να καταλάβει και να εφαρμόσει τον νόμο της θυσίας για τους άλλους ανθρώπους. Αυτό είναι που έχει σημασία και που είναι αναγκαίο προκειμένου να συνεχίσουμε την εξέλιξη μας. Όταν μου λέει κάποιος ότι ο τάδε δεν έχει πίστη και έχει εκκεντρικές αντιλήψεις, θέτω το ερώτημα για να μάθω εάν αυτές οι αντιλήψεις τον ανυψώνουν και εάν ανυψώνουν επίσης και την κοινωνία. Εάν η απάντηση είναι καταφατική, η πίστη δεν έχει καμιά σημασία, παρ' όλο που αυτό το άτομο είναι άθεος στα μάτια των ανθρώπων. Αν κρατάω ένα αναμμένο κερί και αν κάποιος άλλος κρατά ένα κερί που δεν είναι αναμμένο, πέστε μου, ποιος από τους δυο μας είναι πιστός ορθόδοξος; Πιστοί ορθόδοξοι είναι στην πραγματικότητα όλοι αυτοί που κρατούν τα κεριά τους αναμμένα. Όταν θα δείτε κάποιον που δεν κρατάει ένα αναμμένο κερί, πείτε του ν' ανάψει το κερί του- τότε κι αυτός επίσης θα γίνει πιστός ορθόδοξος. Λέγω σε ιερείς, επισκόπους, πολίτες, σοσιαλιστές, κομμουνιστές, λέω σε όλους να ανάψουν τα κεριά τους για να γίνουν πιστοί ορθόδοξοι. Όλοι, ανάψτε τα κεριά σας - ξεκινώντας απ' αυτόν που είναι ο πιο μικρός και καταλήγοντας σε αυτόν που είναι ο πιο μεγάλος - για να μην υπάρξει κανένας που το κερί του δεν είναι αναμμένο - γιατί ο κόσμος χρειάζεται Φως! Όταν το Φως θα λάμψει, θα έρθει επίσης και η Θερμότητα μέσα στις καρδιές και, κατ' αυτόν τον τρόπο, θα εξαφανιστεί όλο το μίσος που υπάρχει τώρα, θα εξαφανιστεί επίσης και όλη η φιλοδοξία να γίνουμε μεγάλοι ή μικροί.
Μέσα στην κοσμική συνειδητότητα, επιλύουμε το πρόβλημα όχι από την άποψη ενός λαού, αλλά από την άποψη αυτού του μεγάλου νόμου που μας δίνει μια παρόρμηση και το νόημα στη ζωή μας. Κάθε πατέρας στην οικογένεια και κάθε δάσκαλος στο σχολείο πρέπει να εφαρμόζουν με επιτυχία τις νέες μεθόδους εκπαιδεύσεως και διδασκαλίας προκειμένου να βοηθήσουν τα παιδιά τους. Οι πατέρες και οι μητέρες που στέλνουν τα παιδιά τους στο σχολείο, το κάνουν αυτό όχι μόνον για να συσσωρεύσουν γνώσεις στο σχολειό, αλλά επίσης και για να μπορέσουν να εφαρμόσουν στην πρακτική αυτές τις γνώσεις. Οι δάσκαλοι πρέπει να διδάξουν κατ' αρχήν στα παιδιά πώς να τρέφονται, τι να τρώνε, ποιες είναι οι ιδιότητες και οι ποιότητες της τροφής, ποιά διατροφικά παράγοντα είναι τα χρησιμότερα για την υγεία• έπειτα, πρέπει να τους διδάξουν πώς πρέπει να αναπνέουν για να αφομοιώνουν καλά τον καθαρό αέρα. Λέγοντας "αέρας" εννοώ όλες τις σκέψεις, όποιες κι αν είναι, αρκεί να δίνουν μια παρόρμηση και μια ευγενή ώθηση στην ανθρώπινη ψυχή. Μην υποθέτετε ότι θέλω να σας καταστήσω πιστούς ορθοδόξους. Είστε ελεύθεροι να σκέφτεστε και να δράτε σύμφωνα με την βούληση σας. Θέλω μονάχα να σας δώσω νέες μεθόδους στη Ζωή, προκειμένου να μην βρεθείτε σε αντίφαση στο μέλλον.
Η κατάσταση της τωρινής κοινωνίας είναι παρόμοια, κατά τη γνώμη μου, με την κατάσταση της κάμπιας που τρέφεται με φύλλα. Όμως ήρθε η περίοδος κατά την οποία αυτή η κάμπια θα πρέπει να μεταμορφωθεί σε πεταλούδα. Πώς θα τρέφεται τότε; Η πεταλούδα δεν θα τρώει πια τα φύλλα και θα μάθει την τέχνη να φτιάχνει τα φτερά της και να πετάει για να πίνει τους χυμούς από τα άνθη των φυτών. Η τωρινή κοινωνία, σύμφωνα με τον νόμο της εξέλιξης, υφίσταται μια αλλαγή καταστάσεως. Μην νομίζετε πως θα ζείτε κατά τον ίδιο τρόπο που ζούσατε ως τώρα. Όχι, ο Θεός σας στέρησε ήδη τα φύλλα - αυτό είναι γραμμένο μέσα στον Θείο νόμο. Ο Θεός δεν σας επιτρέπει πλέον να τρέφεστε με φύλλα, εφόσον ήρθε για σας η φάση της πεταλούδας - θα πρέπει να πετάξετε και να συλλέξετε χυμούς χρησιμοποιώντας την προβοσκίδα σας. Με άλλα λόγια, οι άνθρωποι οφείλουν να μάθουν να αγαπούν.
Αυτή η Διδασκαλία φέρνει την Νέα Κουλτούρα και τον Νέο Πολιτισμό που θα δημιουργήσει επίσης την νέα Φυλή, περί της οποίας η σύγχρονη ανθρωπότητα δεν έχει καμιά ιδέα. Οι μελλοντικοί άνθρωποι θα είναι μεγάλοι ως προς όλες τις απόψεις: Σε Αρετές, σε Δικαιοσύνη, σε Αγάπη, σε Σοφία, σε Αλήθεια. Θα ανοίγετε τα σπίτια σας γι' αυτούς, θα στέκεστε άφοβα μπροστά τους, δεν θα υπάρχει χρεία για αστυνομικούς και για στρατιές να σας φρουρούν αυτοί οι άνθρωποι του μέλλοντος δεν θα σας επιβάλλουν με την βία τις πεποιθήσεις τους• και, συνεπώς, οι τωρινές αντιφάσεις δεν θα υπάρχουν πια. Τότε θα έρθει η κουλτούρα ενός νέου πολιτισμού. Ορισμένοι από σας θα είναι άξιοι να συμμετάσχουν σ' αυτή την κουλτούρα, ενώ άλλοι θα παραμείνουν στην κατάσταση της κάμπιας, αν συνεχίσουν να έχουν την παλιά συνειδητότητα. Δεν σας κατηγορώ μ' αυτό, αλλά σας διαβεβαιώ πως πρόκειται για έναν έξοχο νόμο που η Φύση τον εφαρμόζει αδυσώπητα, γιατί είναι απολύτως δίκαιη σε όλες τις πράξεις. Θέτοντας τον άνθρωπο σε μια φάση εξελίξεως, η Φύση διεκδικεί τα αποτελέσματα, και δεν είναι η Φύση αυτή που θα ακούσει στον άνθρωπο, είναι μάλλον ο άνθρωπος που πρέπει να ακούσει την Φύση.
Όταν σας μιλάω κατ' αυτόν τον τρόπο, να μην νομίζετε πως είναι επιθυμία μου να σας καταστήσω οπαδούς αυτής της Διδασκαλίας, αλλά σας λέω: Μια μεγάλη συμφορά σας πλησιάζει• αν έχετε την ψευδαίσθηση, κι αν ζήσετε δέκα παραπάνω χρόνια στην κατάσταση της κάμπιας, δεν θα υπάρχουν πια για σας φύλλα. Σας συμβουλεύω να μεταμορφωθείτε δέκα μέρες νωρίτερα σε πεταλούδες και ν' αρχίσετε να τρέφεστε σύμφωνα με την νέα μέθοδο. Αν περιμένετε να χειροτερεύσει πολύ μια ασθένεια και να δηλητηριαστεί το αίμα του σώματος σας, τι θα σας πει ο γιατρός; - "Είναι πολύ αργά, φίλε μου, θα 'πρεπε να έχεις έρθει νωρίτερα." Πολλοί πολιτικοί διασκεδάζουν τώρα τον Βουλγάρικο λαό μιλώντας του γι' αυτά που δεν έχει καθόλου ανάγκη στην τωρινή στιγμή. Καταλάβετε καλά, κάθε λαός έχει μια προκαθορισμένη αποστολή που θα πρέπει να την ολοκληρώσει, και αν δεν την ολοκληρώσει, τίποτε δεν θα μπορεί να τον σώσει. Κάθε άτομο έχει επίσης την δική του πολύ καθορισμένη αποστολή. Θα μου αντειπείτε: "Ας πάρουμε την Μακεδονία, την Θράκη και την Ντόμπροντζα, και δεν θα μας χρειάζεται τίποτε πια." Όχι, κάνετε λάθος, χρειάζονται άνθρωποι, χρειαζόμαστε ανθρώπους για να κυβερνηθεί όπως πρέπει η χώρα! Κι όταν σας το λέω αυτό, δεν θέλω να σας πω ότι όλοι εσείς οφείλετε να σπεύσετε να συμμετάσχετε σε κάποιο κόμμα. Συλλαμβάνω την Ζωή κατά έναν πολύ ευρύτερο τρόπο. Για μένα, η ανθρώπινη ζωή και η κοινωνική ζωή αντιπροσωπεύουν ένα μεγάλο δέντρο και μήπως το δέντρο έχει ένα μονάχα φύλλο και ένα μονάχα άνθος; Όχι, χιλιάδες κλαδιά, μεγάλα και μικρά, χιλιάδες φύλλα, μεγάλα και μικρά, χιλιάδες άνθη, μεγάλα και μικρά, καθώς και χιλιάδες καρπούς. Αν είχα παραπάνω χρόνο, θα μπορούσα να σας μιλήσω λεπτομερώς σχετικά με το τι μοιάζει το κάθε κόμμα. Κάθε κόμμα, δια των αντιλήψεων του και των φιλοδοξιών του, αντιστοιχεί με ένα κλαδί, με ένα φύλλο και με ένα καρπό ενός μεγάλου δέντρου. Πόσο καιρό θα ζήσει ένα φύλλο αυτού του δέντρου δίχως το κλαδί; Θα 'ρθει το φθινόπωρο, θα μαραθεί το φύλλο- ή, πάλι, θα φυσήξει ο άνεμος για να το πάρει μαζί του. Τα νεκρά φύλλα παραμένουν, στην ουσία, ζωντανά, αλλά είναι ζωντανά ανάλογα με την βούληση του ανέμου: Αυτός τα σπρώχνει κι αυτά κινούνται.
Σας θέτω τώρα το ακόλουθο ερώτημα: Πώς θέλετε να ζήσετε - πάνω σ' ένα δέντρο, ή κάτω στην γη; Λέγεται για κάποιον: "Τούτος εδώ, ζει." Ναι, ζει, αλλά όχι δια της γης και σύμφωνα με την βούληση του ανέμου. Αυτός που έχει εντός του την Ζωή, είναι πάντοτε ενεργητικός. Όταν κάποιος διαμαρτύρεται πως δεν νοιώθει άνετα, τούτο σημαίνει πως έπεσε από το δέντρο. Έπεσε για να ανανεωθεί, προκειμένου οι δικοί του χυμοί να θρέψουν τις ρίζες του δέντρου και προκειμένου να μετενσαρκωθεί σε φύλλο, ολοκαίνουργιο και νεαρό. Αυτό είναι, άρα, το νόημα της μετενσάρκωσης, αυτής της μετενσάρκωσης που ενοχλεί τόσες πολλές ψυχές και που την αμφισβητούν τόσοι πολλοί άνθρωποι. Ο Ιησούς είχε πει: "Αν δεν έρθετε ξανά στον κόσμο, δεν θα δείτε την Βασιλεία του Θεού." Τούτο σημαίνει: Αν δεν μετενσαρκωθείτε, δεν θα εισέλθετε στον Νέο Πολιτισμό, δεν θα καταστείτε μέλη αυτής της έξοχης Φυλής που θα εξασφαλίσει για όλον τον κόσμο τις ευνοϊκές συνθήκες της εξέλιξης και που θα φέρει την Ζωή σε όλους. Κατά την διάρκεια αυτού του πολιτισμού είναι που θα πραγματωθεί η Θεία Βασιλεία. Μέσα σ' αυτή την Βασιλεία δεν θα υπάρχουν πλέον νεκροί, ούτε τάφοι, ούτε μνημεία, κι όλος ο κόσμος θα 'χει την χαρά μέσα στην καρδιά. Όλοι οι διάσημοι άνθρωποι, σαν τον Πάϊσιο και τον Χρήστο Μπότεφ και πάμπολλους άλλους, θα εμφανιστούν κατ' αυτόν τον πολιτισμό για να φέρουν νέες αντιλήψεις και θα είναι οι κάτοχοι μιας νέας διδασκαλίας.
Λέγεται: "Ο Μπότεφ δεν υπάρχει πια, αλλά το πνεύμα του βρίσκεται πάντοτε εδώ." Πού είναι, λοιπόν, το πνεύμα του; Τι πρέπει να εννοούμε λέγοντας: "πνεύμα"; Ο θεμελιώδης νόμος του Λαβουαζιέ, σύμφωνα με τον οποίο τίποτε μέσα στην Φύση δεν χάνεται, είναι πασίγνωστος. Γι' αυτόν τον λόγο, κάθε πράγμα που εκδηλώθηκε, ζει. Ορισμένα πράγματα μπορεί να εκδηλώνονται για κάποιον άνθρωπο και να μην εκδηλώνονται για κάποιον άλλον, αλλά, αν δεν βλέπω τίποτε, μήπως αυτό σημαίνει πως αυτό το πράγμα δεν υπάρχει; Πάμπολλοι θεολόγοι και φιλόσοφοι ασχολούνται με το πρόβλημα: Υπάρχει ή δεν υπάρχει Θεός; Ερώτημα άτοπο. Για μένα ο Θεός υπάρχει, είναι η Αγάπη που βλέπω παντού και που καταλαβαίνω πολύ καλά. Και δεν είμαι μονάχα εγώ, αλλά ο καθένας που υπηρετεί τον Θεό, τον βλέπει καθημερινά και συνομιλεί μαζί του. Αυτός ο Θεός κατοικεί μέσα σας. Δεν υπάρχει άνθρωπος εντός του οποίου να μην είναι ζωντανός ο Θεός. Δεν πρέπει να πείτε τίποτε το κακό για μένα, κι εγώ δεν πρέπει να πω τίποτε το κακό για σας, γιατί μέσα σας και μέσα μου υπάρχει ο Θεός, και δεν πρέπει να πούμε τίποτε το κακό γι' αυτόν. Το γεγονός πως ήρθατε να με ακούσετε, είναι η απόδειξη πως ο Θεός ήρθε μαζί σας.
Αυτά περί των οποίων σας ομιλώ, δεν είναι κάτι τι το καινούργιο, τα έχετε μέσα σας εδώ και αιώνες. Ορισμένοι λένε: "Ο κύριος Ντένωφ διαδίδει μια νέα διδασκαλία." Είναι μονάχα νέα για την εποχή κατά την οποία εκδηλώνεται. Ταξιδεύω, για παράδειγμα, από τη Σόφια στο Βέλικο Τίρνοβο, και κάθε τι που βρίσκεται έξω από το τραίνο, περνά πολύ γρήγορα μπροστά από τα μάτια μου. Ορισμένα τοπία γίνονται παρελθόντα, άλλα είναι παρόντα, και μερικά θα είναι μελλοντικά. Πείτε μου, λοιπόν, μήπως αυτά τα αντικείμενα και αυτά τα τοπία δεν υπάρχουν ταυτόχρονα; Ιδού γιατί το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον υπάρχουν ταυτόχρονα και αντιπροσωπεύουν μια πραγματικότητα μέσα στον κόσμο. Αυτοί που είναι νεκροί, αυτοί που βρίσκονται στην ζωή τώρα και αυτοί που θα έρθουν στη ζωή στο μέλλον, είναι επίσης μια πραγματικότητα. Σας αφήνω αυτό το πρόβλημα και θα έχετε τριακόσιες πενήντα χιλιάδες χρόνια για να το επιλύσετε, και πιστεύω πως θα το επιλύσετε καλά. Θα ξαναέρθω σε τριακόσιες πενήντα χιλιάδες χρόνια και θα δω πώς θα το έχετε λύσει. Τώρα δεν θα ασχοληθούμε άλλο μ' αυτό, γιατί φαίνεται πως δεν είναι τωρινό και πως χρειάζονται χιλιάδες χρόνια για να το λύσετε.
Τα τωρινά προβλήματα είναι τα γεγονότα πως οι άνθρωποι στερούνται το ψωμί, το ξύλο, το αλάτι, τη ζάχαρη, υγιεινά σπίτια, κλπ. Για να ικανοποιήσουν την κοινωνία και για να επαναφέρουν τους άλλους ανθρώπους στη λογική, ορισμένοι σκέπτονται πως πρέπει να κρεμάσουν τους ενόχους, να δείρουν τις γυναίκες που προκαλούν διχόνοιες και άλλες συμφορές, να κηρύξουν τον πόλεμο στους εχθρούς και να εκδικηθούν. Μήπως μέχρι τώρα δεν έδερναν τις γυναίκες, μήπως μέχρι τώρα δεν γινόντουσαν σφαγιασμοί, δεν υπήρχαν αγχόνες, πόλεμοι; - Να αλλάξουμε τους δικαστές! - Μήπως οι επόμενοι δικαστές θα είναι καλύτεροι; Αν πιω πάρα πολύ και στη συνέχεια αν δω τα πράγματα με έναν τρόπο κάπως πιο ιδιαίτερο, λόγω αυτού του γεγονότος το ατομικό μου σύμπαν είναι ακριβώς αυτό, το σύμπαν του μέθυσου, και όχι γιατί όλοι οι άλλοι ακολουθούν τα βήματα μου. Είμαστε παρόμοιοι με κάποιο Βούλγαρο Ιβάν που πήγε να επισκεφθεί μια οικογένεια και του πρόσφεραν να πιει. Ήπιε όσο ήθελε, αλλά έπειτα τον προσκάλεσαν να πιει στην υγειά της μητέρας, του πρεσβύτερου γιου και της μικρής κόρης. Κι ο Ιβάν ήπιε στην υγεία όλων και, τελικά, πηγαίνοντας στο πηγάδι για να ποτίσει το άλογο του, μόλις και μετά βίας βάδιζε. Όταν το άλογο ήπιε και κόρεσε την δίψα του, ο Ιβάν επέμενε: "Πιες στην υγειά μου!"• όμως το άλογο έκανε πίσω και απομακρύνθηκε. Τότε ο Ιβάν του είπε: "Εσύ καταλαβαίνεις την ζωή καλύτερα από 'μένα. Δεν δέχεσαι να πιεις παραπάνω απ' όσο διψάς, προκειμένου να πιεις στην υγεία κάποιου άλλου." Κάνουμε ακριβώς ό,τι και αυτός ο Ιβάν. Συγκεντρωνόμαστε κάπου και πίνουμε για την επιτυχία ενός κόμματος, για την επιτυχία μιας φεμινιστικής κίνησης, για την υγεία της γυναίκας, κλπ. Κάνουμε παραχωρήσεις, την μια μετά την άλλη, και στο τέλος γινόμαστε ίδιοι με τον μέθυσο Ιβάν και, τελικά, λέμε πως δεν καταλάβαμε τίποτε.
Ο άνθρωπος της εποχής μας πρέπει να καταλάβει το καθήκον του μέσα στην κοινωνία και να προσπαθήσει να την υπηρετήσει όπως πρέπει. Όταν θέτουμε σε κάποιον το ερώτημα: "Είσαι Βούλγαρος;" αυτός απαντά: "Ναι, γιατί μιλάω την γλώσσα που μιλούν όλοι οι Βούλγαροι και έχω την ίδια θρησκεία." Δεν είναι, όμως, αυτό που αποτελεί αναγνωριστικό στοιχείο του Βούλγαρου. Κατά τη γνώμη μου, Βούλγαρος είναι αυτός που είναι έντιμος και δίκαιος, νοήμων και αγαθός. Εάν κάποιος άνθρωπος έχει αυτές τις τέσσερις αρετές, είναι Βούλγαρος. Εάν δεν τις έχει, δεν είναι Βούλγαρος. Κάποιος λέει: "Αυτός είναι ιερέας." Εγώ αμέσως ρωτάω αν είναι έντιμος, αν είναι δίκαιος, αν είναι νοήμων, αν είναι αγαθός. Αν έχει όλες αυτές τις ιδιότητες, είναι ιερέας. Κάποιος μπορεί να είναι δικηγόρος, μητέρα, πατέρας, δάσκαλος, ή ο,τιδήποτε πρέπει να έχει επίσης αυτές τις τέσσερις ιδιότητες. Αυτές οι ιδιότητες είναι μια απόλυτη αναγκαιότητα στην κοινωνική ζωή. Θα ήθελα να είναι έτσι όλοι οι Βούλγαροι, κι αν γίνουν, θα τους δώσω συγχαρητήρια. Θέλω όλοι να είναι ενδεδυμένοι με καθαρότητα τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό - να είναι όλοι αγνοί στο σώμα και στο πνεύμα κατά τον τρόπο με τον οποίον η Φύση ομορφαίνει τα άνθη με πολύχρωμο κάλλος και αγνότητα. Είπα: Οφείλουμε να είμαστε έντιμοι και δίκαιοι, νοήμονες και αγαθοί με την απόλυτη έννοια αυτών των λέξεων - συγκεκριμένα, δια της ψυχής, δια της νοήσεως, δια του πνεύματος και δια της δυνάμεως. Πρέπει να έχουμε, επίσης, εντός μας, μια πανίσχυρη παρόρμηση για να βοηθάμε ο ένας τον άλλον.
Μπορεί να έχει κανείς πάντοτε εντός του την εποικοδομητική Συμπαντική Αγάπη. Σας συμβαίνει να είστε δυστυχείς - το παιδί σας πέθανε, ή χάθηκαν τα πλούτη σας. Γιατί είστε δυστυχείς; - Γιατί η Συμπαντική Αγάπη δεν λειτουργεί εντός σας. Κάποιος τρελάθηκε, ένας άλλος έχασε το θάρρος του. Γιατί, άραγε; - Γιατί έχασαν την Συμπαντική Αγάπη. Όταν αυτή η εποικοδομητική Αγάπη εισέλθει εντός μας, γινόμαστε πανίσχυροι για να κάνουμε απολύτως τα πάντα. Αυτός ο οποίος εντός του δρα αυτή η Αγάπη, δεν αποθαρρύνεται, και λέει πως όλες οι αποτυχίες και όλες οι συμφορές είναι σκιές εντός της Ζωής. Μη φοβάστε αυτές τις σκιές. Οι συμφορές στη Ζωή είναι, κατά τη γνώμη μου, όμοιες με την ακόλουθη εικόνα: Ένα μεγάλο δέντρο έχει χιλιάδες φύλλα που υπάρχουν εντελώς ήρεμα και ειρηνικά. Μια καταιγίδα έρχεται και αρχίζουν να ταρακουνιούνται και να αναστατώνονται: "Γιατί είσαι τόσο άγρια και με ταρακουνάς;" Η καταιγίδα τελειώνει, κι αυτά αρχίζουν να ζουν και πάλι σιωπηρά, ήρεμα και γαλήνια. Το αίτιο αυτής εδώ της διαμάχης, είναι εξωτερικό. Αν αυτό το δέντρο καταλάβαινε το μεγάλο νόμο της εποικοδομητικής Συμπαντικής Αγάπης, για να αποφύγει την ταραχή και την σύγχυση, σιγά σιγά θα μεταμορφωνόταν σε ζώο' κι αν με τη σειρά του το ζώο θα καταλάβαινε την εποικοδομητική Συμπαντική Αγάπη, θα μπορούσε να μεταμορφωθεί σε άνθρωπο, ενώ ο άνθρωπος θα μεταμορφωνόταν σε άγγελο. Κι όταν ο άνθρωπος θα ενδυθεί αυτή την ανώτερη μορφή, θα μπορεί να κυριαρχήσει στις δυνάμεις της φύσης και θα είναι σε θέση να φτάσει στο τέλος όλων των συμφορών. Πρέπει να μάθετε αυτόν τον νόμο από τα μικρά παιδιά. Τι κάνει, λοιπόν, ένα μικρό παιδί όταν ζητάει κάτι από την μητέρα του; - Ρίχνεται στην αγκαλιά της κι αρχίζει να την χαϊδεύει, να της δίνει φιλιά και να της λέει τρυφερά: "Μαμά!" Και τι σημαίνει αυτό το χάδι; - Με το αριστερό χέρι το παιδί κάνει να εισέλθει η δύναμη του μέσα στην μητέρα του, και η μητέρα είναι έτοιμη να κάνει τα πάντα γι' αυτό. Γι' αυτό το λόγο μας αρέσουν οι συνήθειες των παιδιών. Οι ενήλικες λένε: "Πρέπει ν' αγκαλιάσω; Μήπως, αγκαλιάζοντας, κολλήσω κάποια αρρώστια;" Τα παιδιά δεν σκέπτονται ως φιλόσοφοι-αν πρέπει να αγκαλιάσουν κάποιον, τον αγκαλιάζουν κι αυτό είναι όλο. Αν η αγκαλιά μου μπορεί να θεραπεύσει κάποιον, θα τον αγκαλιάσω, αν είναι αδύνατον, δεν θα τον αγκαλιάσω. Κάθε αγκάλιασμα πρέπει να φέρει εντός του ένα κάποιο καλό.
Όταν πάτε επίσκεψη σε κάποιον, δεν πρέπει να πάτε δίχως να κρατάτε τίποτε, πρέπει να του πάτε κάποιο δώρο. Αν πρέπει να δείτε μια φτωχή γυναίκα, μη βάλετε μέσα το πορτοφόλι σας μονάχα χαρτονομίσματα, αλλά πάρτε κι έναν σάκο ψωμί και φρούτα. Αυτό θα 'πρεπε να κάνουν επίσης οι ανθρωπιστικές εταιρείες. Και βλέπουμε, λοιπόν, τι κάνουν τώρα μερικοί: Παίρνουν από εδώ κι από 'κει χρήματα για να κάνουν καλό. Όχι, φίλοι μου, δεν πρέπει να 'μαστε γενναιόδωροι με τα αγαθά του άλλου. Στον Νέο Πολιτισμό, δεν θα μπορούμε να ζούμε με αυτά που ανήκουν στον άλλον.
Οι φιλανθρωπικές εταιρείες διανέμουν χρήματα στους φτωχούς κι έπειτα θέλουν να πληρωθούν για την εργασία τους. Όχι, δεν θα πρέπει κανείς να πληρώνει τίποτε. Όταν κάνω το καθήκον μου, το κάνω από εποικοδομητική Αγάπη. Αν έρθετε σπίτι μου, θα σας υποδεχτώ, θα σας δώσω να φάτε, θα σας πλύνω τα χέρια και τα πόδια, θα σας δώσω όλα τα μέσα, θα σας προσφέρω όλες τις υπηρεσίες σαν φίλος. Ακριβώς αυτό απαιτεί ο Νέος Πολιτισμός. Και τώρα κάποιος φτάνει σε μια πόλη και επισκέπτεται τους φίλους ή τους γονείς του για μια νύχτα, αλλά την επομένη μέρα πηγαίνει στο ξενοδοχείο. "Χαν ρι, μπαμπά ερί", λένε οι Τούρκοι. Οι ξενοδόχοι είναι καλοί άνθρωποι κι είναι λίγο ανώτεροι από τους συνηθισμένους ανθρώπους. Αρχίζουν πολύ αξιαγάπητα, αλλά όταν φεύγεις, σ' αρπάζουν και σου λένε: "Πρέπει τώρα να πληρώσεις!"
Ξέρετε σε τι κατάσταση βρισκόμαστε εμείς οι άνθρωποι της εποχής μας; Θα σας κάνω να το καταλάβετε με την βοήθεια ενός παραδείγματος. Ένας δερβίσης πήγε σε κάποια λουτρά, κι αφού έκανε ένα καλό μπάνιο, βγαίνοντας είδε πως δεν είχε χρήματα στην τσέπη του για να πληρώσει. Τότε κοίταξε τον ιδιοκτήτη, του είπε: "Ευχαριστώ" κι έφυγε.
- Περίμενε, πού είναι τα χρήματα;
- Δεν έχω;
- Γιατί μπήκες, λοιπόν;
Ο δερβίσης βρέθηκε σε πολύ δύσκολη θέση, απευθύνθηκε στον Θεό και είπε:
- Κύριε! Δώσε μου χρήματα, ή, τουλάχιστον, κάνε να γκρεμιστούν αυτά τα λουτρά.
Κι αμέσως ακούστηκε μεγάλος θόρυβος. Το οικοδόμημα των λουτρών γκρεμίστηκε και ο ιδιοκτήτης έτρεξε να δει τι έχει συμβεί. Ο δερβίσης έφυγε πολύ ήρεμος. Καθώς προχωρούσε στον δρόμο του, είδε έναν μουεζίνη που έλεγε την προσευχή του, και του είπε:
- Ξέρω γιατί προσεύχεσαι. Για να 'χεις χρήματα.
Η ανθρωπότητα στις μέρες μας υποφέρει πάντοτε από την φιλοδοξία να έχει πολλά χρήματα. Και η Βουλγαρία εξέδωσε τόσα πολλά χαρτονομίσματα, αλλά πού είναι η αποτελεσματικότητα; Πρέπει να υπάρχει μια αποτελεσματικότητα σ' αυτό.
Ό,τι προσφέρει η φύση, είναι αποτελεσματικό. Αν υπάρχουν σιτάρι, φρούτα, πατάτες, θα υπάρχει ένας πολιτισμός και μια καλλιέργεια. Η καλλιέργεια και ο πολιτισμός καθορίζονται από την εποικοδομητική Κοσμική Αγάπη που μας αποστέλλεται εκ των άνω. Μην νομίζετε πως ο Ήλιος και οι άλλοι πλανήτες δεν παίρνουν μέρος στην ζωή μας. Ο Ήλιος ενδιαφέρεται πάρα πολύ για μας και κάθε χρόνο στέλνει δισεκατομμύρια δανείου στην Βουλγαρία. Αν πάτε στον Ήλιο, θα δείτε εκεί πως οι κάτοικοι έχουν πάμπολλα δισεκατομμύρια μονάδων ενέργειας για την καλλιέργεια της Βουλγαρίας, για την εποικοδομητική Αγάπη, και για τις θρησκευτικές πίστεις, και για την ανύψωση εντός της ατραπού της αληθείας. Και τι γίνεται τώρα; - Στρέφουμε το τηλεσκόπιο και βεβαιώνουμε: "Ο Ήλιος είναι η φωτιά." Δεν συμφωνώ, γιατί η φωτιά είναι μια αδύναμη ενέργεια. Πάνω στον Ήλιο υπάρχει μια ενέργεια, αλλά δεν είναι η φωτιά, είναι κάτι που είναι πολύ ισχυρό, αλλά μας λείπουν λόγια για να το εκφράσουμε. Ο Ήλιος δεν είναι ένα φλεγόμενο σώμα, είναι ένα σώμα τεράστιας ενέργειας. Δεν θα σταθώ στην εσωτερική όψη αυτής της ενέργειας, δεν θα σας εξηγήσω πώς εξελίχθηκε, κλπ. Θα με πιστέψετε αν σας πω κάτι σχετικά με τον Ήλιο που βρίσκεται σε τόση μεγάλη απόσταση από μας; Δεν θα με πιστέψετε, δεν θα πιστέψετε πως είμαι ειλικρινής, θα με ρωτήσετε τι κρύβεται πίσω από τα όσα σας λέω, και θα πιστέψετε, λοιπόν, στον Ήλιο; Το γεγονός πως ο Ήλιος είναι καλά διατεθειμένος απέναντι μας, φαίνεται από την ενέργεια που στέλνει προς την Γη, τα αγαθά που μας προετοιμάζει καθημερινά, γιατί, δίχως αυτή την ενέργεια, η ζωή θα ήταν κάτι το αδιανόητο. Η ενέργεια του Ήλιου είναι ζωντανή και συνειδητή. Αν αρχίσουμε να την σκεφτόμαστε κατ' αυτόν εδώ τον τρόπο, θα μπορέσουμε να εισάγουμε εντός μας αυτή την ενέργεια, και αυτή θα παράγει μέσα μας μια συνειδητή και φυσική διεργασία αναπτύξεως.
Λοιπόν, η εποικοδομητική Συμπαντική Αγάπη λέει: 'Εργάσου εντός προς όφελος της καρδιάς σου και κάνε να ριζώσουν εντός της καλοί πόθοι, γιατί κάθε καλός πόθος θα δώσει καλούς καρπούς. Κάνε να ριζώσουν στην νοημοσύνη σου καλές σκέψεις, γιατί κάθε καλή σκέψη είναι ένα καρποφόρο δένδρο, κάνε να ριζώσουν καλές πράξεις δια της βουλήσεως σου, γιατί κάθε καλή πράξη είναι ένα καρποφόρο δέντρο." Η Συμπαντική Αγάπη λέει επίσης: "Μην αμφιβάλλεις για τον εαυτό σου, γιατί κάθε αμφιβολία είναι μια λέπρα." Η Κοσμική Αγάπη καταλήγει λέγοντας: "Να είσαι θαρραλέος και αποφασισμένος στη ζωή και στις μάχες που αντιμετωπίζεις. Μην θεωρείς πως η μάχη είναι μια συμφορά, θεώρησε την μια διεργασία εργασίας. Πρέπει να βρεις το εσωτερικό νόημα της Ζωής, να ανακαλύψεις τους νόμους σύμφωνα με τους οποίους δομήθηκε το ανθρώπινο σώμα, και τους νόμους που διέπουν το στομάχι, τους πνεύμονες, τον εγκέφαλο, κλπ., για να μπορέσεις να τους οργανώσεις ορθά."
Προκειμένου να εκδηλωθεί εντός μας η Αγάπη, πρέπει να διαθέτουμε τις ευνοϊκές συνθήκες γι' αυτή την εκδήλωση. Μέσα στην Ζωή, έχουμε όλες αυτές τις συνθήκες, μας έχουν δοθεί. Αν δεν τις χρησιμοποιούμε, δεν θα μπορέσουμε να σωθούμε από τα κακά αποτελέσματα. Τα βάσανα αποδεικνύουν πως έχουμε χάσει την ενέργεια της ζωής μας. Και θα υποφέρουμε μέχρι τη στιγμή όπου θα αποκατασταθεί η ισορροπία.
Θα σας δώσω ένα παράδειγμα, που θα σας βοηθήσει να δείτε πως η πίστη μας ή η έλλειψη της πίστης εντός μας οδηγούν σε δυο αντίθετα αποτελέσματα. Στην Ρώμη ζούσε ένας διάσημος ζωγράφος. Του ήρθε ξαφνικά η ιδέα να φτιάξει το ιδεώδες πορτραίτο του Ιησού Χριστού. Άρχισε να περιφέρεται στην πόλη για να βρει κάποιον που θα μπορούσε να εκφράσει αυτήν την ιδέα. Βρήκε έναν νεαρό 22 ή 23 ετών κι άρχισε να τον σχεδιάζει. Το πορτραίτο πέτυχε πάρα πολύ. Μετά από τρία ή τέσσερα χρόνια, ο ζωγράφος συνέλαβε την ιδέα να ζωγραφίσει τον Ιούδα τον Ισκαριώτη. Άρχισε και πάλι να τριγυρνά στην πόλη ψάχνοντας ένα κατάλληλο πρόσωπο. Βρήκε έναν νεαρό και του πρότεινε να τον ζωγραφίσει ως Ιούδα. Ο νεαρός κοίταξε με έκπληξη τον ζωγράφο και του είπε: "Κύριε, κάτι δεν πάει καλά σ' αυτά που μου λέτε. Πριν τέσσερα χρόνια με φωνάξατε για να ζωγραφίσετε τον Ιησού παίρνοντας με ως μοντέλο, και τώρα θέλετε να με ζωγραφίσετε ως μοντέλο για να ζωγραφίσετε τον Ιούδα." Κατά την διάρκεια των τεσσάρων ετών, αυτός ο νεαρός είχε μια τόσο διεστραμμένη ζωή, ώστε το πρόσωπο του παραμορφώθηκε σε τέτοιο σημείο, που ο ζωγράφος δεν μπορούσε να τον αναγνωρίσει. Ναι, μπορεί κανείς να είναι ταυτόχρονα και Ιησούς και Ιούδας, τόσο για τον εαυτό του όσο και για τον λαό του. Εμείς είμαστε που πλάθουμε τον χαρακτήρα μας, κι εμείς είμαστε που οφείλουμε να είμαστε κύριοι του εαυτού μας, δίχως να προσμένουμε την σωτηρία από το εξωτερικό. Η σωτηρία βρίσκεται μέσα μας. Δεν υπάρχει κανείς άλλος που μπορεί να κάνει να εξαφανιστούν όλα τα κακά χαρακτηριστικά που μας αποθαρρύνουν και εμποδίζουν την ανύψωση μας. Οι μητέρες είναι αυτές που στρατολογούν τα μέλη των διαφόρων κοινωνικών στρωμάτων και τάξεων. Το έχω ήδη πει: 'Κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, όταν το παιδί βρίσκεται μέσα στην κοιλιά της, η μητέρα μπορεί να δημιουργήσει ό,τι επιθυμεί. Από αυτήν εξαρτάται η ποιότητα των μελών της κοινωνίας, το αν θα είναι καλά ή κακά. Εάν, μετά την σύλληψη, η μητέρα δεν οικοδομεί δια της Συμπαντικής Αγάπης, δεν θα κατορθώσει να δημιουργήσει αυτό που θέλει. Αν τριγυρνά στους χορούς και τα κονσέρτα κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης για να απολαύσει τις ηδονές της ζωής, αυτή θα είναι το αίτιο της δημιουργίας τύπων όπως ο Ιούδας, κι αργότερα θα εκπλαγεί, γιατί είναι το αίτιο της διαστροφής του παιδιού της. Η μητέρα είναι το αίτιο αυτού του γεγονότος. Δεν δημιούργησε τις ευνοϊκές συνθήκες για την δημιουργία κάποιου καλού πράγματος. Αν τα παιδιά έχουν ταλέντα κι αν είναι ευγενικά, τούτο σημαίνει πως η μητέρα κατάλαβε καλά τον κοσμικό νόμο κι έδωσε έγκαιρα την δυνατότητα στο παιδί της να τον χρησιμοποιήσει. Ο χαρακτήρας κι η δύναμη προέρχονται από τον πατέρα, ενώ η νοημοσύνη έρχεται από την μητέρα. Η εντιμότητα μεταδίδεται από τον πατέρα, αλλά η νοημοσύνη προέρχεται από την μητέρα. Μονάχα ο πατέρας θα μπορέσει να κάνει τον γιο του και την κόρη του έντιμους ανθρώπους. Μονάχα η μητέρα θα μπορέσει να κάνει τον γιο της και την κόρη της δίκαιους ανθρώπους. Μερικές φορές, υπάρχουν έντιμα και νοήμονα παιδιά, που δεν είναι δίκαια και καλά. Σ' αυτήν την περίπτωση, λέω πως ένας από τους γονείς διέπραξε κάποιο σφάλμα. Αν και οι τέσσερις αυτές ιδιότητες είναι παρούσες στον χαρακτήρα ενός παιδιού, τούτο αποδεικνύει πως η μητέρα του και ο πατέρας του εργάστηκαν σύμφωνα με την εποικοδομητική Συμπαντική Αγάπη και εισήγαγαν αυτές τις ιδιότητες στο παιδί τους. Η εποικοδομητική Αγάπη είναι ένας τέλειος εργάτης, και, ό,τι και αν του δώσουν, το παράγει σωστά, πλέκει το μαλλί και λέει: "Αυτό μου δώσατε, άρα αυτό παράγω." Για να εξηγήσω την σκέψη μου, θα σας πω το ακόλουθο διήγημα για να κάνετε τις σχετικές συγκρίσεις. Ένας νεαρός που ονομαζόταν Στογιάν, εργαζόταν κοντά σε κάποιον πλούσιο έμπορο. Ο βαλές εργαζόταν έντιμα, αλλά έδινε στους φτωχούς όλα όσα έβγαζε (εξήντα λέβα τον μήνα). Βλέποντας τι έκανε ο βαλές του, το αφεντικό τον συμβούλευε να βάλει κάτι στην άκρη για τα γηρατειά, όταν κανένας δεν θα τον φρόντιζε. Ο Στογιάν δεν ανταποκρίθηκε καθόλου σ' αυτές τις συμβουλές ή, πάλι, έλεγε: "Ο Θεός είναι καλός." Μια μέρα, το αφεντικό κοιμόταν βαθιά και είδε ένα όνειρο πολύ ζωντανό. Έκανε βόλτα σ' ένα πολύ ωραίο τοπίο και μέσα στο έξοχο αυτό τοπίο παρατήρησε μια θαυμάσια βίλα. Ρώτησε κάποιον που περνούσε από 'κει, σε ποιόν ανήκει η βίλα.
- Στον βαλέ σου, ήταν η απάντηση.
- Μα αυτός είναι φτωχός, από πού πήρε τόσα χρήματα για να αγοράσει αυτή την όμορφη βίλα;
- Είναι πράγματι φτωχός, αλλά στέλνει εδώ ό,τι κερδίζει πάνω στη Γη και, μ' όλα αυτά, έκτισε αυτή την όμορφη βίλα.
Καθώς συνέχιζε την βόλτα του, το αφεντικό πήγε προς τα πιο ξηρούς και έρημους τόπους, είδε μια μικρή και φτωχική καλύβα και ρώτησε:
- Και σε ποιόν ανήκει αυτή η καλύβα;
- Είναι δική σου, γιατί δεν βοήθησες καθόλου αυτούς που είχαν ανάγκη, δόθηκε αμέσως η απάντηση.
Αυτό το διήγημα είναι αληθινό με την εξής έννοια: Ό,τι θα δώσει η μητέρα στα παιδιά της μέσα σ' αυτόν τον κόσμο - σε ποσότητα και σε ποιότητα - αυτά μονάχα θα πάρει. Και οικοδομεί μέσα στον κόσμο της λογικής είτε μια όμορφη βίλα, είτε μια καλύβα. Αν είναι γενναιόδωρη στην αγάπη της για το παιδί της, θα έχει ένα ανάκτορο. Λέγοντας "ανάκτορο" εννοώ τον ανθρώπινο χαρακτήρα. Εάν εισάγουμε αυτόν τον νέο νόμο στην ζωή, πολλές συμφορές θα εξαφανιστούν.
Θα τελειώσω την διάλεξη μου με ένα άλλο παράδειγμα, για να υπογραμμίσω το τι έχουμε ανάγκη. Κατά την εποχή των Τούρκων, ένας νεαρός Βούλγαρος ήταν μαθητευόμενος σ' έναν αγγειοπλάστη. Μάθαινε την αγγειοπλαστική επί πολλά χρόνια και, υποθέτοντας πως θα μπορούσε να εργαστεί εντελώς μόνος, είπε στον δάσκαλο του πως ήθελε να τον αφήσει. Ο δάσκαλος συμφώνησε και ο μαθητευόμενος έφυγε. Ο Βούλγαρος άρχισε να εργάζεται. Έφτιαχνε πήλινα αντικείμενα, τα ξήραινε στον ήλιο κι έπειτα τα έβαζε στον φούρνο, αλλά ακριβώς τη στιγμή που τα 'βγαζε από τον φούρνο, τα δοχεία έσπαζαν. Εργάστηκε έτσι για κάμποσο καιρό, αλλά τελικά απογοητεύτηκε, γιατί όλα τα δοχεία που έφτιαχνε, έσπαζαν. Πήγε να δει τον δάσκαλο του για να διαμαρτυρηθεί: "Δεν ξέρω πώς εργάζομαι, αλλά τα δοχεία μου σπάνε μόλις τα βγάλω από τον φούρνο." Ο δάσκαλος του είπε: "Θα σου πω σε τι συνίσταται η τέχνη, αλλά θα εργαστείς μαζί μου άλλα τρία χρόνια." Ο νεαρός συμφώνησε και, καθώς κοιτούσε τι έκανε ο δάσκαλος του, είδε πως, την ώρα που έβγαζε το δοχείο από τον φούρνο, φυσούσε σε κάθε δοχείο "χου!" Ο μαθητής είπε τότε: "Για ένα "χου!", λοιπόν, θα πρέπει να εργαστώ άλλα τρία χρόνια!"
Όλοι εσείς έχετε μπει μέσα στον φούρνο και, αν σας βγάλει απ' αυτόν ένας δάσκαλος, δεν θα έχετε ούτε σπασίματα ούτε ελαττώματα• αν όμως σας βγάλει ένας μαθητευόμενος, το δοχείο σας θα σπάσει. Το δοχείο είστε εσείς. Ο φούρνος είναι οι δυσκολίες μέσα στον κόσμο. Ο δάσκαλος είναι το πνεύμα σας. Ο Στογιάν ή ο Ιβάν, ο μαθητευόμενος, είναι η ψυχή σας που μαθαίνει να οικοδομεί. Κατά συνέπεια, αν δεν μάθετε στην ψυχή σας να σφίγγει την γροθιά, δεν θα 'χετε κανένα αποτέλεσμα. Να σφίξετε την γροθιά σημαίνει να δώσετε την δυνατότητα στην βούληση σας να δράσει σύμφωνα με όλους τους κανόνες του νόμου. Ο καθένας από εσάς οφείλει να τεθεί μπροστά στον φούρνο και να πει στον δάσκαλο: "Σε παρακαλώ, φύσα!" Το φύσημα είναι η εποικοδομητική Αγάπη. Εάν η Συμπαντική Αγάπη εισαχθεί εντός σας, το πνεύμα σας θα μεταμορφώσει το σώμα σας. Τότε θα είστε άξια μέλη του Νέου Πολιτισμού, της Νέας Φυλής.
Θα ήθελα να σας συγχαρώ για αυτόν τον Νέο Πολιτισμό και την Νέα Κουλτούρα, εσάς ως αντιπροσώπους τους, προκειμένου να υπηρετήσετε αυτόν τον Νέο Πολιτισμό με χαρά -προκειμένου να είστε οι κάτοχοι και οι εργάτες της εποικοδομητικής Συμπαντικής Αγάπης. Μονάχα μ' αυτόν εδώ τον τρόπο θα μπορέσει ένας λαός να εκπληρώσει σωστά την αποστολή του. Μονάχα κατ' αυτόν εδώ τον τρόπο η Βουλγαρία θα κατορθώσει να ανυψωθεί ως λαός και ως κράτος. Να είστε βέβαιοι πως, αν αποδεχθείτε την εποικοδομητική Συμπαντική Αγάπη, όλα τα προβλήματα σας θα επιλυθούν προς όφελος σας. Τίποτα το κακό δεν θα συμβεί στην Βουλγαρία, οι αλλαγές θα συμβαίνουν δίχως καταστροφές και δίχως κατακλυσμούς. Το νέο θα έρθει, θα υπάρξει μια μετάγγιση της ενέργειας απ' το ακάθαρτο δοχείο σ' ένα άλλο δοχείο που είναι καθαρό. Κι εμείς, οι άνθρωποι του Νέου πολιτισμού, θα ζούμε δίχως το μίσος, δίχως την εχθρότητα. Η εποικοδομητική Αγάπη και η δημιουργική Αγάπη πρέπει να είναι οι δυο αστέρες που θα διευθύνουν και θα κατευθύνουν τη ζωή μας επί της Γης.
|